نگاهی به روند مسابقات معماری و شهرسازی در ایران

محمدرضا کاشانی، مدیرمسئول معمارنیوز – بر همگان اهمیت دو چندان مسابقات معماری و شهرسازی که بهترین راه بازآفرینی معماری هم شان دوره معاصر است، محرز و مشخص است. در شرایط کنونی، سطح بالفعل معماری بسیار نازلتر از توان بالقوه معماری کشور می باشد. قطعا توان بالقوه معماری کشور در قیف مسابقات معماری و قیاس آن با جریانهای معماری داخلی و بین اللملی که در پی آن جایگاه، و وضعیت معماری کشور و دوره معاصر می تواند مشخص شود؛ سند بسیار مناسبی برای تحلیل توان بالقوه معماری و شهرسازی کشور می باشد؛ که در اینصورت می توان برای آینده معماری ایران و ظرف زندگی جامعه برنامه ریزی نمود. در غیر اینصورت بی سرو سامانی معماری معاصر ادامه خواهد یافت.

قیاس آثار معماران کشور در برابر آثار بسیاری از دفاتر و شرکت های معماری نشان میدهد، از سطح بسیار والاتری در خلق آثار فاخر برخورداریم، که عدم وجود سازوکار و برنامه ریزی برای کشف استعدادهای هنری جوان و خلاق، باعث عدم شناسایی و پرورش این استعدادها شده است. یکی و از بهترین سازو کارها، مسابقات معماری هستند، برگزاری اغلب بد مسابقات معماری باعث سرخورده شدن معماران شده است. ظرفیت فوق العاده ای که ماهانه چندین بار با بمب مسابقات بد معماری در حال نابودی آن هستیم.
متاسفانه در سالها، و خصوصاً در ماه های اخیر روند برگزاری مسابقات معماری و شهرسازی به شدت افول کرده است. بی رنگ و محو شدن دبیرخانه دائمی مسابقات معماری و شهرسازی از جمله دلایل این موضوع است. تا کنون روال معمار نیوز این بوده است که مسابقات را رصد می کرده است و در خصوص مسابقات مهم روال توصیه ای داشته است، که درگام اول مشاوره و رهنمود های لازم را با پیگیری های مکرر در راستای حفظ منافع حرفه، قانون و عرف روا می داشت؛ اگر کارفرما و برگزارکننده روند و فراخوان را اصلاح می کردند آن را بعد از انجام اصلاحات منتشر می کرد و اگر نه یاداشت انتقادی منتشر می کرد. در اکثر موارد موضوع ختم به خیر و اصلاح روند و فراخوان مسابقه می شد؛ و با تاخیر معمارنیوز فراخوان آن را منتشر می نمود. در خصوص مسابقات متعدد درجه چندم هم که آنها را منتشر نمی نمودیم. اما متاسفانه خصوصا در ماه های اخیر روند مسابقات معماری مهم نیز، روندی منفی تری به خود گرفته و متن فراخوان های آن بدون در نظر گرفتن قانون، عرف و حرفه نگاشته شده است. متاسفانه در مواردی بند های عجیب و غریبی در فراخوان ها آمده است که به فراخوان مسابقات بعدی نیز سرایت کرده است، که در روزهای بعدی به تک تک آنها خواهیم پرداخت. لذا معمارنیوز سیاست خود را تغییر داده است و دیگر در مرحله اول سیاست توصیه ای نخواهد داشت، بلکه بلافاصله یاداشت انتقادی خود را منتشر خواهد نمود. مگر نه این است که هیات محترم داوران و مدیر مسابقه مطابق بند ماده ۶ آیین نامه جامع برگزاری مسابقات معماری و شهرسازی که گفته است: مدیر و داوران باید دارای تحصیلات عالی در رشته معماری، شهرسازی، یا رشته‌های وابسته، و دانش و تجربه‌ای متناسب با سطح و وسعت مسابقه باشند. حال این سوال مطرح است که آیا ارکان مسابقه با این سطح دانش، حوصله خواندن آیین نامه مسابقات معماری و شهرسازی را ندارند و یا الزامی به تمکین این آیین نامه و منافع حرفه ندارند؟
این سوالی است که روزهای های آینده موضوع بحث ما است.
لذا از اساتید، متخصصان، دانشجویان و دست اندرکاران به پاسداشت حفظ حرمت و شان حرفه خواهشمندیم در برابر ارکان مسابقات معماری که زحمت مطالعه و تمکین به آیین نامه برگزاری مسابقات معماری و شهرسازی را به خود نمی دهند، سکوت نکرده و با ارسال نقطه نظرات، یاداشت ها و موارد این چنینی به تحریریه معمارنیوز در برابر این پدیده فاجعه بار حرکت رسانه ای و لازم انجام دهیم.

در ادامه نمونه های موردی که منتشر خواهد، در ذیل لینک آن اضافه خواهد شد. لذا این صفحه بروزرسانی خواهد شد.
۱- نگاهی به مسابقه طراحی المان و مرکز اجتماعی Civic Center شهر بناب