مسابقه آزاد ملی طراحی بوستان بانوان ریحانه با هدف ارتقای کیفیت فضایی

مسابقه طراحی بوستان بانوان ریحانه با هدف ارتقای کیفیت فضایی

برگزارکننده و کارفرما: شهرداری منطقه ۲۲ تهران با مشارکت اداره کل امور بانوان شهرداری تهران

طرح مساله:
فضاهای شهری به عنوان مهمترین عرصه های حضور و بروز شهروندان، به مثابه آینه ای از کیفیت زندگی در شهرها دانسته می شوند. نگاه کالبدی به شهرها و بی توجهی به ابعاد انسانی و اجتماعی سبب شده که امروزه بسیاری از این فضاها صرفا “وجود” داشته و فاقد کیفیت فضایی باشند. در چنین شرایطی سهم زنان در مقایسه با مردان با محدودیت بیشتری مواجه بوده و سبب شده شهرهای امروزی عمدتا چهره ای مردانه داشته باشند. هرچند به صورت کلی تفکیک جنسیتی فضاهای شهری تناقضاتی با مفهوم حق به شهر دارد، اما بوستان های زنان می توانند به صورت موردی در تامین نیازهای خاص زنان و بهره برداری آزادانه آنها از محیط موثر عمل کنند. اگرچه برنامه ریزی، طراحی و اجرای بوستانهای بانوان موضوع تازهای در ادبیات شهری ایران محسوب نمیشود، اما نکته قابل توجه آن است که در عمل این بوستان ها صرفا “تعریف” شده و فرآیند طراحی شهری برای آنها طی نشده است. این بوستان ها عموما بخش های تفکیک شده ای از بوستان های موجود بوده و یا آنکه نتیجه محصورسازی فضاهای سبز هستند. بنابراین در نخستین گام لازم است نگاه به این فضاها، فارغ از صرف موجودیت آنها بوده و به مثابه دیگر فضاهای همگانی، مطلوبیت آنها بر اساس شاخص های کمی و کیفی مورد انتظار باشد.

با هدف افزایش مشارکت زنان در فرآیند خلق فضاهای شهری، شکل دهی به ساختارهایی که بر نقش زنان به عنوان طراحان شهری تاکید حائز اهمیت بسیار است. بدین ترتیب و به صورت خاص، طراحی بوستان بانوان در سطح زنان مدیر شهری و نیز در سطح زنان متخصص شهری قابل تعریف بوده و هرم سه گانه مدیر، متخصص و بهره بردار در راستای تحقق عدالت جنسیتی در خلق و استفاده از فضاهای شهری شکل می گیرد. با هدف ارتقای کیفیت زندگی زنان به ویژه سلامت جسم و روان – به صورت خاص و به صورت عام تمامی جامعه؛ چرا که تاثیر سلامت و شادابی زنان بر خانواده امری انکارناپذیر است- به عنوان نتیجه مطلوب و نهایی هر اقدام برنامه ریزانه یا طراحانه شهری، تغییر نگرش به بوستان های زنان و هدایت آنها به سوی فضاهایی سرزنده، کارآمد و همه شمول برای گروه های مختلف اجتماعی و اقتصادی جامعه، یکی از مهمترین اهدافی است که شهرداری منطقه ۲۲ و اداره کل امور بانوان شهرداری تهران به آن اهتمام می ورزند.

معرفی بوستان بانوان ریحانه:
بوستان بانوان ریحانه با مساحت ۱۸ هکتار (در زیر پهنه G121 طرح تفصیلی) با هدف رفع نیازهای ضروری فرهنگی، تفریحی و ورزشی بانوان در محیطی امن و سالم از اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۵ در ضلع شرقی پارک چیتگر افتتاح گردید. از جمله مزایای این بوستان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• نزدیکی به ایستگاه مترو چیتگر
• دسترسی از آزادراه تهران- کرج
• بافت جنگلی و فضای سبز زیبا
• ظرفیت بالای جذب مخاطب
• وجود پیست دوچرخه سواری

بر اساس دستورالعمل اداره کل امور بانوان شهرداری تهران، کاربری های بوستان در چهار پهنه زیر تعریف شده اند:
• کاربری ورزشی
• کاربری تفریحی
• کاربری علمی- آموزشی و فرهنگی
• کاربری خدماتی

متن فراخوان:
شهرداری تهران در تاریخ ۱۳۸۲/۵/۲ در طرحی یک فوریتی احداث و ایجاد بوستان های ویژه بانوان را در جلسه شورای شهر تهران مورد بررسی قرار داد و مقرر گردید ۵ بوستان بزرگ در این ارتباط در سطح شهر تهران جانمایی و احداث گردند. از سال ۱۳۸۷ تاکنون ۴ بوستان بانوان به بهره برداری رسیده است. عملیات اجرای بوستان بانوان ریحانه با مساحت ۱۸ هکتار در بوستان چیتگر منطقه ۲۲ در سال ۱۳۹۱ آغاز و در سال ۱۳۹۵ به بهره برداری جزئی رسید. در سال جاری اولین پیست دوچرخه سواری بانوان در این بوستان افتتاح گردید و ارتقای کیفیت فضایی آن در دستور کار معاونت شهرسازی و معماری و معاونت امور اجتماعی و فرهنگ ی منطقه ۲۲ قرار گرفت.
در این راستا مسابقه طراحی بوستان بانوان ریحانه به عنوان بزرگترین پردیس ورزشی کشور با موضوع سلامت بانوان با هدف ارتقای کیفیت فضایی با تاکید بر مبلمان و المان ها تعریف شده و انتظار می رود شرکت کنندگان با ارائه آثار خلاقانه خود بتواند در طراحی و اجرای یک فضای شهری موفق، مشارکتی فعال با مدیریت شهری در منطقه ۲۲ را تعریف کنند.

اهداف کلان و خرد:
• بهره گیری از مشارکت زنان در طراحی فضاهای همگانی
• توجه به شرایط مکانی و نیازهای زنان در:
– طراحی محیط
– تعریف فعالیت های قابل انجام در بوستان
• ارتقا سلامت همه جانبه، تحرک و نشاط زنان
• ترویج پیاده مداری و تقویت تعاملات اجتماعی در سایه نگرش انسان مدار به فضاهای همگانی
• توجه به سبک و فرهنگ ایرانی
• تقویت سرزندگی و حضور رنگ در فضاهای همگانی
• همه شمولی و دربرگیرندگی گروه های سنی، اجتماعی و اقتصادی
– آزادی حضور بانوان در فضاهای باز
• ترویج فرهنگ دوستدار محیط زیست از طریق طراحی

توصیه های طراحی:
تاکید بر فعالیت هایی که به هر دلیل در سایر فضاهای شهری میسور نباشند.
• ارتقا سلامت استفاده کنندگان با سنین و توانمندی های مختلف
• توسعه فضاهای سبز و ارتقا کیفیت فضاها و مستحدثات موجود
• حفظ محیط زیست و گونه های گیاهی- جانوری موجود
• استفاده از مصالح پایدار و سازگار با محیط زیست در کنار سایر ملاحظات زیست محیطی
• بهره گیری از پوشش گیاهی سازگار با اقلیم در فضاسازی
• بهره گیری از توپوگرافی و شرایط طبیعی زمین و محیط

محدودیت های طراحی:
• عدم تعریف مستحدتاث (بنای مسقف) (با توجه به ضوابط پهنه بندی طرح تفصیلی و مستحدثات موجود)
• عدم استفاده از گونه های گیاهی مهاجم و آب بر

الزامات و مدارک شرکت در مسابقه:
• این مسابقه بر اساس آیین نامه جامع برگزاری مسابقات طراحی معماری و شهرسازی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی شماره (۳۰۹/دش تاریخ ۱۳۸۲/۱/۲۶) و با نظارت دبیرخانه دائمی مسابقات طراحی معماری و شهرسازی انجام میشود.
• تمامی اشخاص حقیقی دانشجو یا دانش آموخته و اشخاص حقوقی دارای صلاحیت در رشته های معماری و شهرسازی (یا رشته های مرتبط) واجد شرکت در مسابقه هستند. با توجه به محدودیت حضور آقایان در بوستان، پیشنهاد میشود آقایان به صورت گروهی و با نمایندگی یک خانم در مسابقه شرکت نمایند.
• شرکت کنندگان نباید طی یک سال گذشته در موضوع مسابقه ارتباط کاری با ارکان مسابقه داشته باشند.
• شرکت کنندگان با ارسال آثار خود به دبیرخانه مسابقه، اعلام میدارند که با شرایط و ضوابط مسابقه آشنایی لازم را پیدا کرده و آنها را میپذیرند. برگزارکننده نیز حسن انجام مسابقه براساس شرایط و ضوابط اعلامی ر ا متعهد می شود.
• اطلاع رسانی در خصوص مسابقه و توضیحات تکمیلی صرفا از طریق سایت اینترنتی مسابقه صورت گرفته و درج هرگونه اطلاعیه در سایت به معنای ابلاغ آن به شرکت کنندگان میباشد. بر این اساس شرکت کنندگان می باید به صورت مستمر نسبت به بررسی اطلاعیه ها اهتمام ورزند.
• حقوق مادی و معنوی آثار برندگان مطابق با قانون حمایت حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان خواهد بود.
• برگزارکننده میتواند نسبت به معرفی آثار برتر در پایگاه های اطلاع رسانی خود و یا چاپ آنها در قالب کتاب و برگزاری نمایشگاه با ذکر نام طراحان اقدام نماید.
• برگزارکننده میتواند طرح های برتر را به مرحله اجرا گذارد. این اجرا میتواند با مشارکت طراح و یا مستقل از وی صورت گیرد.
• مسئولیت اصالت آثار ارسالی به مسابقه بر عهده ارائه دهندگان آنها میباشد.
• در صورت بروز اختلاف و تشکیک در خصوص آثار، موضوع به هیات داوران و در صورت اختلاف بین ارکان مسابقه، موضوع به دبیرخانه دائمی مسابقات طراحی معماری و شهرسازی ارجاع داده میشود.
• مسئول کلیه مکاتبات با دبیرخانه، شخص ثبت نام کننده بوده و جایزه نیز به وی تحویل میشود.
• ثبت نام به دو شکل فردی و گروهی ممکن است. در شیوه دوم، برگزارکننده صرفا با نماینده در ارتباط خواهد بود.
• مدارک و مستندات طرح باید به شکل فیزیکی (چاپ شده و نیز در قالب لوح فشرده) به صورت حضوری یا پست به دبیرخانه مسابقه واصل گردند. دبیرخانه از پذیرش ماکت و طرح های فاقد بسته بندی مناسب معذور است.
• عودت آثار برگزیده نشده مطابق هماهنگی و اطلاع رسانی در سایت اینترنتی مسابقه صورت گرفته و دبیرخانه از عودت آثار خارج از برنامه زمان بندی یادشده معذور است. بدیهی است عدم مراجعه شرکت کنندگان جهت دریافت آثار ارسالی در زمان تعیین شده به معنای عدم تمایل آنان به دریافت آثار بوده و دبیرخانه پس از آن مسئولیتی در قبال آثار نخواهد داشت.
• فرم ثبت نام، اظهارنامه اصالت آثار و اظهارنامه شیوه ارتباط با ارکان مسابقه باید همراه با مدارک و مستندات طرح به صورت فیزیکی به دبیرخانه مسابقه (فایل ها بر روی سایت مسابقه قابل دسترسی هستند) واصل گردند.
• ضرورت دارد شرکت کنندگان از درج هرگونه اطلاعات مانند نام و نام خانوادگی و کدملی در طرح ها پرهیز کرده و اطلاعات صرفا در فرم ثبت نام قید شود.
• هرگونه اطلاع رسانی غیرعمومی به شرکت کنندگان با شماره تماس و نشانی پستی اعلام شده در فرم ثبت نام صورت گرفته و مسئولیت عدم دریافت بسته پستی ناشی از عدم حضور در نشانی یاد شده برعهده شرکت کنندگان است.
• طرحها باید در حداقل ۲ و حداکثر ۴ قطع A1 روی foam board شیت بندی شوند. همچنین شرکت کنندگان میتوانند گزارش توجیهی خود را در خصوص طرح در حداکثر ۲ صفحه در قطع A4 با قلم میترا و شماره قلم ۱۲ ارائه دهند.
• هر اثر باید علاوه بر ارائه ایده کلی، مشتمل بر طرح سه بعدی ۵ نقطه کلیدی بوستان – به تشخیص شرکت کننده –   باشد.
• بر اساس آیین نامه جامع برگزاری مسابقات طراحی معماری و شهرسازی، مسابقه از لحاظ محتوا نوع ۱-۱: مسابقه طراحی اجمالی، از لحاظ نوع و دامنه شرکت کنندگان نوع ۱-۲: مسابقه آزاد ملی و از لحاظ مراحل و نوع داوری، نوع ۳-۱: مسابقه یک مرحله ای است.
• طرح ها باید به دستورالعمل اجرایی ایجاد، راه اندازی و بهره برداری بوستان های بانوان مصوب اداره کل امور بانوان (۱۳۹۶) وفادار باشند. (دستورالعمل بر روی سایت مسابقه قابل دسترسی است). (فعلا در سایت مربوطه در دسترس نمیباشد.)
• در صورت عدم رعایت الگوهای یاد شده، مدیر مسابقه آثار را از فرآیند داوری حذف خواهد کرد.
• مدارک ارسالی باید شامل این موارد باشند:
– ایدئوگرام های پایه طرح در سطوح مختلف و با مقیاس مناسب
– سایت پلان و پلان موقعیت (مقیاس آزاد)
– ترسیمات سه بعدی
– برش های عمومی
– سایر اطلاعات فنی

معیارهای داوری:
الف) اصول و مبانی طراحی به صورت عام
• توجه به موضوع مسابقه به عنوان یک پروژه هویت بخش منطقه ۲۲
• تاکید بر چشم انداز منطقه ۲۲ به عنوان منطقه گردشگری
• میزان هماهنگی با اهداف و اولویت های کارفرما
• میزان هماهنگی با سایت و بستر طرح
• میزان تطابق با برنامه پروژه
• توجه به ابعاد اقتصادی
• تحق قپذیری طرح
• نوآوری و ابداع
• به روز بودن

ب) ملاحظات خاص مکانی:
• توجه به نیازهای گروه های سنی مختلف با تاکید بر کودکان، نوجوانان و سالمندان
• توجه به دسترسی کم توانان جسمی- حرکتی و ذهنی و بیماران خاص
• تاکید بر کاهش تولید و انتشار آلودگی های زیست محیطی
• بهره گیری از فضاها و مستحدثات موجود در بوستان
• نامگذاری بوستان متناسب با طرح پیشنهادی
• توجه به مسائل اجتماعی و ارتباطات محلی
• ترویج مصرف بهینه منابع طبیعی
• توجه به اسناد فرادست و مرتبط
• رعایت امنیت و ایمن

ارکان مسابقه:
برگزارکننده و کارفرما: شهرداری منطقه ۲۲ تهران با مشارکت اداره کل امور بانوان شهرداری تهران
مدیر مسابقه: مریم برومند

هیات داوران:
• فرزانه صادق مالواجرد
• سپیده شفائی
• سولماز حسینیون
رئیس هیات داوران: سولماز حسینیون
داور علیالبدل: مروارید قاسمی اصفهانی

جوایز:
نفر اول: ۴۵۰ میلیون ریال
نفر دوم: ۳۵۰ میلیون ریال
نفر سوم: ۲۵۰ میلیون ریال
به نفرات چهارم و پنجم تقدیرنامه اهدا میشود.

زمان بندی مسابقه:
زمان انتشار فراخوان: ۹۹/۱/۲۳ (تاریخ انتشار در سایت اصلی مسابقه ۱۳۹۹/۲/۶ میباشد)
وصول آثار به دبیرخانه: ۹۹/۴/۴
اعلام نتایج داوری: مرداد ۹۹
برگزاری نمایشگاه و اهدا جوایز: شهریور ۹۹

• دریافت مدارک ثبت نام:
– دانلود فرم ثبت نام
– دانلود فرم خود اظهاری
– دانلود فایل فراخوان و برنامه برگزاری مسابقه
– دانلود نقشه بوستان ریحانه

دبیرخانه:
نشانی پستی دبیرخانه مسابقه: بزرگراه خرازی، شهرک شهید باقری، بلوار پرفسور سمیعی، ساختمان شماره یک شهرداری منطقه ۲۲، معاونت شهرسازی و معماری، کمیسیون طراحی شهری
تلفن: ۰۲۱۹۶۰۲۲۲۳۸
سایت مرتبط: region22.tehran.ir

دریافت پوستر
منبع خبر: www.MemarNews.com
مطالب معمارنیوز را در کانال تلگرام معمارنیوز دنبال نمایید.