کتاب “محاط در محیط” جدیدترین اثر آزاده شاهچراخی و علیرضا بندرآباد

به گزارش معمارنیوز، کتاب محاط در محیط با موضوع کاربرد روان شناسی محیطی در معماری و شهرسازی، نوشته دکتر آزاده شاهچراغی ( معمار و طراح منظر) و دکترعلیرضا بندرآباد (شهرساز و معمار) درمهرماه سال جاری انتشار یافته است. در این کتاب که حاصل تلاش هشت ساله نویسندگانش است،برای نخستین بار یافته های علم روان شناسیِ محیطی – به عنوان یکی از پارادایم های پسامدرن آفریننده نظریه در معماری و شهرسازی – به صورت جامع، مبتنی بر دانش جهانی و منطبق با شرایط بومی و لایه های فرهنگی در ایران تشریح شده و پیشنهادهای چندگانه ای برای کاربردی شدن این یافته ها در طراحی محیط زندگی توسط طراحان ارائه شده است.
در شرح محتوای این کتاب آمده است: “انسان محاط در محیط است. محیطی که خود آن را می سازد و پیوسته تغییر می دهد. اما همان طور که انسان محیط را شکل می دهد، محیط نیز انسان را شکل می دهد. روان و رفتار آدمی متأثر از محیط است. کمتر از یک قرن است که در دانش روان شناسی محیطی تأثیرات متقابل انسان و محیط مطالعه می شود.
در کتاب “محاط در محیط” ضمن آنکه یافته های روان شناسی محیطی در دو شاخه علوم رفتاری و علوم ادراک و شناخت معرفی شده، پیشنهاداتی برای بکارگیری این یافته ها در طراحی محیط زندگی ارائه شده است. مباحثی همچون طراحی متابولیسمی، گرافیک محیطی، طراحی اجتماع پذیری و اجتماع گریزی، طراحی انعطاف پذیری، طراحی قابلیت محور، طراحی پایه ادراکی، طراحی رفتارگرا، معماری چند حسی، طراحی همساز با ادراک، برنامه ریزی کل نگر- طراحی جزء نگر ، طراحی مبهم یا فریبنده ، طراحی یادآور، خلق ِ دشوارزیبایی و در نهایت، آفرینش مکان از جمله پیشنهادات این کتاب به طراحان و برنامه ریزان محیط، معماران و شهرسازان است.
همچنین مباحث زیبایی شناسی و حس مکان نیز از دریچه روان شناسی فلسفی تشریح شده است. از سوی دیگر با هدف کاربردی کردن یافته های روان شناسی محیطی، در مقیاس طراحی داخلی، معماری، معماری منظر، برنامه ریزی و طراحی شهری و حتی محیط های ویژه، مباحث تفصیلی و نمونه هایی تحلیل شده در بخش های مجزایی از کتاب آمده است. ضمن آن که این کتاب با معرفی “هنرِ طراحی ِ علمی” راهکارهایی برپایه پیوند پژوهش و طراحی در این حوزه پیشنهاد کرده است.

– نظر برخی از اساتید و پیشکسوتان معماری و شهرسازی (به ترتیب الفبایی) در مورد این کتاب چنین است:

دکتر ایرج اعتصام (استاد معماری و شهرسازی دانشگاه تهران) می نویسد: مطالعه این کتاب جامع و ارزشمند را به کلیه ی علاقمندان به موضوعی مهم یعنی آسیب شناسی و رفع مشکلات رابطه ی انسان و محیط زندگی اش، توصیه می کنم.

دکتر علیرضا عینی فر(استاد دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران) عقیده دارد: کتاب حاضر می‌تواند ضمن تقویت فضای وصل نظریه‌ها و جامعیت بخشیدن به مبانی نظری معماری، درتداوم ایرانی کردن مطالعات در این زمینه و همچنین نزدیک کردن مطالعات بنیانی به کاربردهای موثر در طراحی، مفید باشد.

دکتر علی عسگری(دانشیار دانشگاه یورک، کانادا) بیان می کند: در بسیاری از دانشگاه های جهان روان شناسی محیطی اکنون به عنوان درسی مهم تلقی می شود و سالانه تحقیقات زیادی در این زمینه انجام می گردد، این کتاب گامی اساسی در این راستا برداشته است.

دکتر حمید ماجدی(رییس دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات) در یادداشتی نوشته است: بارزترین وجه تمایز کتاب حاضر نسبت به معدود کتاب های موجود در این زمینه، آشنا کردن مخاطبان کتاب با کاربرد یافته های روان شناسی محیطی در طراحی است.

کتاب “محاط در محیط”، در ۵۷۲ صفحه به صورت رنگی توسط انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی _دانشگاه تهران منتشر شده و ویرایش ادبی آن را خانم گیتی سبزواری انجام داده است. محاط در محیط دومین اثر تالیفی هریک از نویسندگانش است. پیش از این آزاده شاهچراغی کتاب “پارادایم های پردیس” و علیرضا بندرآباد کتاب “شهر زیست پذیر” را نگاشته اند.

تصویر روی جلد
منبع خبر: www.MemarNews.com