انتشار کتاب «عناصر سازه ای برای معماران»

تألیف: دکتر محمود گلابچی
مهندس مجتبی امیری
ناشر: انتشارات دانشگاه تهران
تاریخ انتشار: ۱۳۹۵

کتاب «عناصر سازه ای برای معماران» که توسط پروفسور محمود گلابچی چهره ماندگار ایران در معماری و مهندسی راه و ساختمان، استاد برجسته دانشکده معماری دانشگاه تهران با همکاری مهندس مجتبی امیری تالیف گردیده است. درک عمیق و آسان مفاهیم سازه برای معماران را امکان پذیر نموده است.

مطالعات دقیق و بررسی های علمی نشان داده است که برای دستیابی به کیفیت‌ مطلوب در یک اثر معماری، طراح باید درباره عناصر سازه‌ای آگاهی کامل داشته باشد. لازمه این امر قابلیت تصور یک ساختمان به‌عنوان ترکیبی از معماری و سازه است؛ مهارتی که به آگاهی از رفتارهای سازه ای و توانایی تمایز بین عناصر سازه‌ای و غیر سازه‌ای یک ساختمان بستگی دارد.

در همین راستا کتاب “عناصر سازه‌ای برای معماران” برای پاسخ به چنین نیازی در دوازده فصل تدوین و منتشر شده است. هر فصل کتاب به‌طور جداگانه به معرفی متداول‌ترین عناصر سازه‌ای در ساختمان‌ها با استفاده از تصاویر و اشکال متعدد می‌پردازد.

• فصل اول با عنوان کلیات، در پنج زیربخش با عناوین تعریف سازه، طراحی سازه‌ای، تشابه در طبیعت، بارهای وارد بر سازه‌ها، الزامات عملکردی اصلی و موضوعات معماری تدوین شده است.
• در فصل دوم به مفاهیم اساسی سازه پرداخته شده است که در آن از مباحثی مانند نیرو و ویژگی‌های آن، اجسام صلب، نیروهای داخلی و خارجی، گشتاور نیرو، کشش، فشار، برش، خمش، کمانش، تنش، تغییرشکل و کرنش، تمرکز تنش، بارها و مفهوم بارگذاری سخن به میان آمده است.
• فصل سوم به مبحث پی اختصاص یافته است. در این فصل بعد از مقدمه و الزامات عملکردی، به تشریح انواع پی پرداخته شده است و در انتها پی روی سطح شیبدار توضیح داده شده است.
• فصل چهارم به تشریح یکی از مهم‌ترین عناصر سازه‌ای انواع ساختمان‌ها  یعنی ستون پرداخته است. در این فصل بعد از مقدمه به بررسی ستون‌های کوتاه و بلند، مهاربند جانبی میانی ستون، مهاربند کششی ستون، مصالح و مقاطع مختلف ستون‌ها، اشکال مناسب ستون پرداخته شده است و در انتهای فصل مسائل زیبایی‌شناسی ستون در معماری مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
• فصل پنجم با عنوان دیوار به معرفی انواع مختلف دیوارهای سازه‌ای می‌پردازد. دیوار باربر، دیوارهای بتنی، دیوارهای مصالح بنایی، دیوارهای ستونکی قاب‌بندی‌شده، دیوار برشی، دیوار برشی لوله‌ای، دیوار حائل، دیوار پی از جمله دیوارهای معرفی شده در این فصل هستند.
• فصل ششم به معرفی یکی دیگر از عناصر سازه‌ای مهم ساختمان‌ها یعنی تیر اختصاص یافته است. بعد از مقدمه و طبقه‌بندی تیرها و بارها، مباحثی چون تنش‌های خمشی و برشی تیر، نیروی برشی و گشتاور خمشی، تغییرشکل تیر، مصالح و مقاطع مختلف تیر و مسائل زیبایی‌شناسی تشریح شده‌اند.
• فصل هفتم با عنوان خرپا، دربرگیرنده مباحثی از قبیل تعریف خرپا، پایداری و تعیین‌پذیری، تجزیه و تحلیل نیرو با روش گره، روش مقاطع، اعضای کششی قطری، انواع خرپا و کاربرد خرپا است.
• در فصل هشتم که به معرفی قوس ها اختصاص دارد، انواع قوس‌های ثابت، دومفصلی، سه‌مفصلی و اجرای آن موضوع مورد بحث قرار گرفته است.
• فصل نهم تحت عنوان قاب، موضوعات مربوط به قاب یا سازه تیر و ستونی، رفتار قاب تحت بارگذاری، قاب صلب و مهاربندی‌شده و مهاربندی افقی مطرح شده‌اند.
• فصل دهم با عنوان کف به معرفی انواع سیستم‌های افقی می‌پردازد.
• فصل یازدهم به عنصر سازه‌ای کابل اختصاص یافته است و موضوعات اساسی در این زمینه مانند مانند ویژگی‌ها و هندسه کابل، عناصر اصلی و کاربردهای اصلی کابل مورد بحث قرار گرفته اند.
• فصل دوازدهم کتاب به معرفی انواع سقف‌ها از قبیل بام تخت، شیبدار، منحنی، ورق تاشده، پوسته‌ای و … اختصاص یافته است.

عناوین فصل های مختلف کتاب عبارتند از:

فصل اول: کلیات
فصل دوم: مفاهیم اساسی سازه
فصل سوم: پی
فصل چهارم: ستون
فصل پنجم: دیوار
فصل ششم: تیر
فصل هفتم: خرپا
فصل هشتم: قوس
فصل نهم: قاب
فصل دهم: کف
فصل یازدهم: کابل
فصل دوازدهم: سقف (بام)
منابع و کتابشناسی
واژه‌نامه انگلیسی به فارسی
نمایه (فهرست موضوعی)

مخاطبان این کتاب معماران، مهندسان و طراحان می باشند. بعلاوه این کتاب می تواند مورد استفاده طیف وسیعی از دانشجویان و فارغ التحصیلان گرایش های مختلف معماری، مهندسی عمران، مدیریت پروژه و سایر رشته های طراحی قرار گیرد. در هر فصل نمونه‌های عملی از جزئیات در پروژه‌هایی معرفی شده اند تا طراحان، معماران و مهندسان با نمونه‌های عینی و زمینه‌های کاربردی مباحث کتاب آشنا شود. کتاب “عناصر سازه‌ای برای معماران” می‏تواند به عنوان کتاب درسی در رشته‏ های معماری، مهندسی ساختمان و سایر رشته های مرتبط با طراحی تدریس شود و مباحث گوناگون آن در زمینۀ عناصر سازه ای برای دانشجویان و دانش ‏آموختگان این رشته‏ ها مفید واقع شود.

تصویر روی جلد
منبع خبر: www.MemarNews.com

مطالب معمارنیوز را در کانال تلگرام معمارنیوز دنبال نمایید.