دفاعیه کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران؛ «مسجد امام خمینی (شاه) تهران؛ شناخت تغییرات کیفیت فضایی از زمان ساخت تا انقلاب مشروطه» – در دانشگاه شهید بهشتی
- دوشنبه, مهر 22, 1398, 16:27
- اخبار معماری
- ثبت نظر
بروزرسانی مورخ ۹۸/۷/۲۳:
بنا بر اعلام برگزارکننده؛ این جلسه به علت مشکلات اداری تا اطلاع ثانوی لغو شده است. تاریخ مجدد جلسهٔ دفاع متعاقباً اعلام خواهد شد.
جلسه دفاعیه پایان نامه کارشناسی ارشد گروه مطالعات معماری ایران، چهارشنبه مورخ ۲۴ مهر ۱۳۹۸ در دانشگاه شهید بهشتی تهران برگزار می گردد.
دفاعیه پایان نامه تحت عنوان:
مسجد امام خمینی (شاه) تهران؛ شناخت تغییرات کیفیت فضایی از زمان ساخت تا انقلاب مشروطه
دانشجو: یاسمن بخیت
استاد راهنما: دکتر فاطمه گلدار
استاد مشاور: دکتر مهرداد قیومی بیدهندی
داوران: مهندس عبدالله مؤذنزاده، مهندس سینا سلطانی
چکیده ای از پایان نامه:
مسجد شاه (سلطانی) تهران، واقع در محلۀ بازار، به دستور فتحعلیشاهِ قاجار به منزلۀ مسجد جامع جدید شهر ساخته شد. نقشِ این مسجد در شهر، به علت ویژگیهای کالبدی و مکانِ جایگیریاش، فراتر از بنایی صرفاً دینی بود. این بنا اولین مسجد شاهیِ دورۀ قاجاریه و نمادِ این حکومتِ نوپا بود و در طی زمان تبدیل به یکی از مراکزِ تجمع مردم و محلِ بروزِ رویدادهای مختلفی شد. در برهۀ ابتدای ساخت مسجد تا اواخرِ سلطنتِ مظفرالدینشاه، فضاهای این مسجد مکان چه رویدادهایی بوده است؟ تأثیر و تأثر این رویدادها و فضاهای مسجد، با توجه به موقعیت مسجد در شهر، سیاق تاریخی، و سه مقولۀ دین و سیاست و مردم، چگونه بوده است؟
مکانِ ساخت و شرایطِ بسترِ شهری مسجد بر رویدادهای آن اثرِ مستقیم گذاشتند. این مکان به لحاظ جغرافیایی و سیاسی و اجتماعی یکی از بهترین و کارآمدترین نقاطِ شهر برای احداثِ آن بود. حکومت در انتخابِ آن و همچنین در توسعۀ شهر در محدودۀ آن نقش داشت. با خواست حکومت و با افزایش جمعیت و ساخت فضاهای شهری در اطرافِ مسجد، بسترِ مسجد شاه تبدیل به مرکزِ جمعیتیِ شهر شد. به این ترتیب همراه با رونق یافتنِ بستر مسجد، آیینها و فعالیتها و رخدادهای درونِ آن نیز شکل گرفتند.
چگونگیِ بسترِ شهریِ مسجد بر کالبدِ آن نیز اثر میگذاشت و سببِ آن میشد که بنا تبدیل به یک فضای شهری شود. مسجد شاه کالبدی منطعف داشت؛ یعنی فضاهای آن بهراحتی میتوانستند در هم ادغام و یا از هم تفکیک شوند. در نتیجه فضاهای مسجد در ترکیبِ با رویدادهای آن شکل و معنا مییافت و در زمانهای مختلف کیفیتهای متفاوتی در آنها پدید میآمد . امکانات و ویژگیهای فضاهای مسجد بر چگونگیِ وقوعِ یک رویداد و یا بر عدمِ وقوعِ آن اثر میگذاشت. این اثرگذاری، در ترکیب با سه عاملِ دین و سیاست و مردم، رویدادهای مسجد شاه را شکل میداد.
رویدادهای مسجد شامل این اقسام است: فعالیتهای روزانۀ مردم؛ برپاییِ نماز؛ آیینهای ماه محرم و ماه رمضان؛ مجالسِ ختمِ شاهانه؛ اجتماعاتِ اعتراضی مردم به دولت؛ اعلانهای حکومتی. این اقسام را میتوان در سه دستۀ بزرگِ فعالیتها و آیینها و رخدادها جای داد. وقوعِ این رویدادها وابسته به مکانِ مسجد و ویژگیهای فضایی آن و متأثر از ماهیتِ حکومتی و دینی و اجتماعیِ مسجد بوده است. به این ترتیب، میتوان گفت که مسجد شاه توأماً فضایی حکومتی و شهری و دینی بوده است. این سه نوع فضا بر هم ارجحیتی نداشتهاند و در اوضاع و احوال و رویدادهای مخلتف، برخی از آنها نقشی قویتری در مسجد داشته است.
* حضور برای عموم آزاد و رایگان است.
زمان: چهارشنبه، ۲۴ مهر ۱۳۹۸، ساعت ۱۰
مکان: تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده معماری و شهرسازی
دریافت پوستر
منبع خبر: www.MemarNews.com
مطالب معمارنیوز را در کانال تلگرام معمارنیوز دنبال نمایید.
Follow Memarnewsshare Memarnews content