انتشار کتاب «درآمدی بر مبانی نظری منظر»

اختصاصی، معمارنیوز – انتشار کتاب «درآمدی بر مبانی نظری منظر»

تألیف: علی اسدپور؛ استادیار دانشگاه هنر شیراز
ناشر: انتشارات کتاب فکرنو
تاریخ انتشار: ۱۳۹۸
تعداد صفحات: ۲۰۰ صفحه
قیمت: ۵۰/۰۰۰ تومان

پیشگفتار کتاب:
منظر دانش گسترده ای است و تجربه زیسته تاریخی ما ایرانیان در پیوند با محیط سخت و سازنده پیرامونمان به تمدنی دیرپا و ویژه انجامیده است؛ تمدنی که هنوز گوشه های ناشناخته و پوشیده فراوانی برایمان دارد. با این همه، منظر به مثابه دانش در ایران زمین هنوز نوپا است و بن مایه های آن نیاز به ژرف اندیشی و کاری پیوسته دارد. برخی نگرش های تقلیل گرا و جزءنگر به فروکاست منظر به محیط زیست انجامیده و اندیشه ژرف و فلسفی موجود در آن را پس زده و یا ناچیز شمرده است. در کنار آن کوشش های بی شماری نیز برای تدوین مبانی نظری منظر به اَشکال گوناگون در جهان صورت پذیرفته و نوشته ها، مقالات و کتاب های گوناگونی نیز تاکنون نگاشته شده است. با اینحال به جز چند کتاب در زمینه مبانی نظری معماری منظر، تلاش چشم گیری در این باره در کشور به انجام نرسیده است و یا دستکم دستاوردهای آن منتشر نشده اند. نمونه های موجود داخلی بیشتر به «معماری منظر» پرداخته اند و موضوع «منظر» به طور کلی، کمتر مورد توجه آنها بوده است. چرایی پرداختن به منظر به دلایل گوناگونی قابل طرح است: نخست اینکه منظر دامنه ای فراگیرتر و پهناورتر از معماری منظر دارد و سرشت میان رشته ای آن چنان متنوع است که بسیاری از پژوهشگران را به خود جذب نموده است؛ متخصصانی از جغرافیا، فرهنگ شناسی، تاریخ محیطی، روانشناسی محیطی، انسان شناسی، باستان شناسی، تاریخ هنر، اکولوژی، محیط زیست، جامعه شناسی و مانند آن. به همین سبب منظر به مثابه یک کانسپت، بسیاری را به تکاپو برای فهم بهتر و ژرف تر رابطه انسان و محیط پیرامون او واداشته است. دومین اهمیت، به نقش زیربنایی آن برای معماری منظر بازمی گردد. بدون درک درست این زیربنا، کوشش ها برای آموزش و پژوهش در معماری منظر میتواند به خطا رود و یا خدشه دار گردد. سومین دلیل به ضرورت تدوین اندیشه ایرانی منظر بازمی گردد. رسیدن به چنین یافته هایی به پژوهش های میدانی و تاریخی بسیاری نیاز دارد که آن نیز محتاج شالوده های آغازین و اولیه ای است که بتواند آموخته های دیگران را در این گذرگاه نمایندگی کند.

کتاب «درآمدی بر مبانی نظری منظر» به موضوعات پایه ای و کلیدی در درک و فهم درست منظر برای معماران، معماران منظر، طراحان محیط و مرمت گران منظر اختصاص دارد. همانگونه که از عنوان آن برمی آید، این کتاب موضوعات نظری حوزه منظر را می کاود و در این رهگذر به کلیدی ترین مباحت منظر از قبیل مفهوم منظر، ادراک و ارزیابی منظر، بازنمایی منظر در سایر هنرها و رسانه های هنری در تاریخ، روش ها و راهبردهای پژوهش در معماری منظر، سیر تحول در تاریخ طراحی منظر و سرانجام موضوع آموزش منظر و چالش ها و ارزش های آن نگاهی تحلیلی ولی مختصر و عمیق دارد. بدین سان، کتاب ماهیتی متنوع، چندوجهی و میان رشته ای یافته است. این کتاب نمی تواند جامع و کامل انگاشته شود. موضوعات فراوانی هستند که در این کتاب به آنها پرداخته نشده است. هدف کتاب، ایجاد دریافتی کلان و کلی است که می تواند پایه ای برای پژوهش های جدی تر و عمیق تر باشد. همچنین میکوشد تا مجموعه ای از موضوعات را برای نشان دادن افق های تازه و گونه گون منظر پیش چشم خواننده قرار دهد. به همین دلیل، فصل های هفتگانه کتاب مختصر هستند و از بیان کوتاه موضوعات و دسته بندی مفاهیم برای انتقال مباحث خود استفاده نموده است.
ساختار کتاب بدین شکل ساماندهی شده است که هر صفحه آن دو بخش دارد. متن اصلی کتاب در ستون بزرگتر صفحه قرار دارد و موضوعات تکمیلی فراوانی نیز در حاشیه های کتاب برای فهم بهتر مطالب آن جای داده شده است که در نوع خود مفید و جالب توجه است. داده های حاشیه ای میتوانند برای درک بهتر کتاب بسیار سودمند باشند. افزون بر دانشجویان و پژوهشگران حوزه معماری و معماری منظر، این کتاب میتواند برای همه علاقه مندان به علوم محیطی و رشته های طراحی محیطی جالب و مفید باشد و منبعی مهم برای مفاهیم نظری منظر به شمار آید.
دکتر علی اسدپور
عضو هیئت علمی دانشگاه هنر شیراز

• فهرسـت مطالـب کتـاب:
پیشگفتار

فصل نخست: مفهوم و ماهیّت منظر
محیط، طبیعت و جهان اسطوره ای
جدایی طبیعت از جهان اسطوره ای
تولد منظر
چکیده فصل

فصل دوم: سیر تحوّل در مفهوم منظر
واژه منظر
منظر و منظره
منظر پیکچرسک
رمانتیک گرایان منظر
چکیده فصل

فصل سوم: کشف دوباره منظر در دنیای معاصر
نگرش ها به منظر
جریان های معاصر
چکیده فصل

فصل چهارم: بازنمای منظر
منظر به مثابه بازنمایی
نمونه ۱: بازنمایی منظر در نقوش برجسته و حکاکی ها
نمونه ۲: جریان های نقاشی غرب در بازنمایی منظر
چکیده فصل
فصل پنجم: ادراک و ارزیابی منظر
ادراک بصری منظر
متغیرها و شاخص های ادراک بصری در منظر
ادراک اجتماعی منظر
چکیده فصل

فصل ششم: پژوهش در منظر
راهبردهای توصیفی
رویکردهای روش شناسی در پژوهش بصری
روششناسی پژوهش بصری
رویکردشناسی پژوهش های بصری در تحلیل و ارزیابی محیط
راهبردهای مدل سازی و همبستگی
راهبردهای تجربی
راهبردهای طبقه بندی
راهبردهای تفسیری
راهبرد برآورد و تشخیص
راهبرد کنش های درگیر
طرح پیش افکند
راهبرد سامانه های منطقی (احکام، قوانین و استدلال)
چکیده فصل

فصل هفتم: طراحی و آموزش منظر
سیر تحول روش های طراحی در معماری منظر
پارادایم های سه گانه در طراحی منظر
رویکردهای موجود در آموزش معماری منظر
دوره های آموزشی معماری منظر در ایران و جهان
مطالعات منظر به مثابه فعالیتی میان رشته ای
طبقه بندی برنامه های آموزشی
اهداف و رسالت
شیوه ارائه و نوع آموزش
گونه شناسی و تحلیل محتوای دروس و اولویت های تخصصی
چکیده فصل
فرجام

دریافت تصویر روی جلد
منبع خبر: www.MemarNews.com
مطالب معمارنیوز را در کانال تلگرام معمارنیوز دنبال نمایید.
هرگونه استفاده از مطالب اختصاصی این سایت بدون کسب اجازه کتبی پیگرد قانونی دارد.