دومین جایزه ملی بهترین تجربه بهسازی و نوسازی شهری ایران

شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی شهری ایران، به عنوان نهاد متولی بازآفرینی شهری پایدار در محدوده‌ها و محله‌های ناکارآمد، اقدام به برگزاری یک برنامه فرهنگی با عنوان “جستار کیفیت در تجربه‌های بازآفرینی شهری در چارچوب اندیشه ایران‌شهر” نموده است. این برنامه که دوره اول آن در سال ۱۳۹۴ برگزار گردید، به دنبال طرح دغدغه کیفیت‌محوری در ابعاد مختلف اقدامات بهسازی و نوسازی شهری و حساس کردن مدیران و متخصصان نسبت به موضوع اثرگذاری مطلوب اقدامات بر کیفیت زندگی مردم است. یکی از بخش‌های این برنامه، برگزاری رویدادی است که با اعطای جایزه ملی به بهترین تجربه‌های بازآفرینی شهری، در صدد شناسایی، تقدیر و شناساندن تجربه‌های موفق و انتقال دستاوردهای آنها به دیگر اعضای جامعه حرفه‌ای و دانشگاهی است.

موضوع این برنامه در دوره دوم، اقدامات انجام شده در زمینه فضای عمومی (شامل فضاهای شهری و مجموعه‌های چندعملکردی) و سکونتگاه‌های غیررسمی است که توانسته‌اند بر کیفیت زندگی مردم و رضایت‌مندی آنها اثرگذار باشند. تعاریف، مصادیق و شروط هریک از این موضوعات به شرح ذیل می باشند:

• موضوع دوره دوم:
موضوع این برنامه در دوره دوم و در دو بخش اصلی (تجربه های بازآفرینی شهری) و جنبی (کتاب های تالیف و ترجمه شده در بخش اسناد حوزه نظر و عکاسی در بخش آثار حوزه هنر) ، کیفیت زندگی شهری در دو حوزه “فضای عمومی در بافت های تاریخی شهرها” و “سکونتگاه های غیررسمی” است.

در بخش اصلی، اقدامات انجام شده در زمینه فضای عمومی (شامل فضاهای شهری و مجموعه‌های چندعملکردی) و سکونتگاه‌های غیررسمی است که توانسته‌اند بر کیفیت زندگی مردم و رضایت‌مندی آنها اثرگذار باشند، به عنوان تجربه های بازآفرینی شهری مورد ارزیابی قرار می گیرند.

• تعریف فضای عمـومی:
فضای عمومی، عرصه‌ای مشترک میان تمامی شهروندان است که در این دوره به بررسی دو نوع از این فضاها یعنی فضاهای شهری و مجموعه‌های چند عملکردی پرداخته می‌شود. برخی از ویژگی های این نوع فضاها عبارتند از:
– دارای نقش کلیدی در سرزندگی شهر
– امکان ورود بدون کنترل و حضور بدون محدودیت
– زمینه‌ای برای برقراری تعاملات اجتماعی و برگزاری رویدادهای جمعی
– دارای فضاهای ساخته یا مرمت شده با ترکیبی از عرصه‌های مسقف و روباز
– دربرگیرنده فعالیت‌های شاخص فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شهر

***بر اساس موضوع دوره دوم جایزه ملی، موقعیت قرارگیری این فضاها، محدوده تاریخی شهرها می‌باشد.

– مصادیق فضای عمومی بیرونی عبارتند از: گره‌ها، گذرگاه‌ها، پارک‌ها،لبه‌های آب، پله‌ها، ترمینال ها، ایستگاه های راه آهن و مترو و …
– مصادیق مجموعه‌های چند عملکردی عبارتند از: بازارها، مجتمع‌های تجاری ـ فرهنگی و مجموعه های فراغتی و …

• شروط اولیه ثبت‌نام:
– موضوع تجربه: اقدامی در جهت ارتقای کیفیت زندگی مردم در فضاهای عمومی شهر تاریخی باشد.
– موقعیت مکانی تجربه: در محدوده‌ بافت‌های تاریخی شهرها واقع شده باشد.
– وضعیت تجربه: حداقل ۱ سال از بهره‌برداری اقدام سپری شده باشد.

• تعریف سکونتگاه غیررسمی:
محله‌هایی که با تجمعی از اقشار با منابع محدود (اقتصادی- فرهنگی) و درون یا مجاور شهرها (به ویژه شهرهای بزرگ) به شکلی خودانگیخته و خودرو، خارج از ساختار برنامه‌ریزی رسمی و با سطح نازلی از کمیت و کیفیت امکانات کالبدی ـ کارکردی شکل می‌گیرند. اقدامات انجام شده در این محله‌ها ترکیبی از اقدامات کالبدی ـ کارکردی و اجتماعی ـ اقتصادی است که جهت توانمندسازی مردم و بهبود محیط زندگی آنها صورت می‌پذیرد. این اقدامات عبارتند از:

اقدامات در توانمندسازی اجتماعی ـ اقتصادی ساکنان:
– برگزاری کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی
– ایجاد مراکز و برگزاری دوره‌های مددکاری
– اقدامات در زمینه ارتقای سلامت جسمی ـ روحی
– فعالیت‌های حقوقی و قانونی
– اقدامات در زمینه کارآفرینی و ارتقای خوداشتغالی
– اقدامات در زمینه مدیریت منابع انسانی و تامین منابع مالی
– اقدامات در زمینه اعطای وام و تشکیل تعاونی‌های مربوطه
– نهادسازی اجتماعی و راه اندازی دفاتر شورایاری و تسهیل‌گری

اقدامات در زمینه ارتقای کیفیت کالبدی ـ کارکردی محله:
– اقدامات در زمینه ایجاد و ارتقاء زیرساخت
– اقدامات در زمینه ایجاد و ارتقاء خدمات
– اقدامات در زمینه ایجاد و ارتقاء عرصه عمومی
– اقدامات در زمینه تامین و توسعه مسکن

• شروط اولیه ثبت‌نام:
– موضوع تجربه: اقدامی در جهت ارتقاء کیفیت زندگی مردم در محلات واقع درمحدوده سکونتگاه های غیررسمی باشد.
– موقعیت مکانی تجربه: در محلات واقع شده در محدوده‌های شناخته شده به عنوان سکونتگاه غیررسمی باشد. (در صورت مشخص نبودن محدوده سکونتگاه های غیررسمی شهر، شورای علمی و داوری درباره تجربه تصمیم گیری خواهند کرد.)
– وضعیت تجربه: حداقل ۱ سال از بهره‌برداری اقدام سپری شده باشد.

با توجه به تعاریف ارائه شده، برخی از معیارهای یک تجربه موفق در حوزه ارتقای کیفیت زندگی در فضای عمومی عبارتند از: اثرگذاری مطلوب بر سطح شادمانی مردم بهره‌بردار از فضا، اثرگذاری اقتصادی مطلوب بر زندگی مردم (توجه توامان به سرمایه‌گذاران و کاربران فضا)، احترام به زمینه و ساختارهای کالبدی و فرهنگی، اثرگذاری مطلوب بر سرزندگی فضا، احترام به سرمایه‌های طبیعی، توجه به موضوع مشارکت در فرآیند اقدام، بهره‌مندی از فرآیندی سازمان‌‎یافته و بازخوردی، نوآوری در ابعاد مختلف کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی و محیط زیست.

اقدامات در زمینه ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی نیز به دو دسته اقدامات اجتماعی ـ اقتصادی و کالبدی ـ کارکردی تقسیم شده‌اند که برخی از معیارهای یک تجربه موفق در دو دسته مذکور به شرح ذیل می‌باشند.

در زمینه اقدامات اجتماعی ـ اقتصادی:
اتکا بر دارایی‌های محلی در فرآیند برنامه، ارتقای سطح رضایت‌مندی مردم از زندگی، ارتقای امنیت اجتماعی، اثرگذاری اقتصادی پایدار، توجه به موضوع مشارکت در فرآیند اقدام، احترام به سرمایه‌های طبیعی، بهره‌مندی از فرآیندی سازمان‌‎یافته و بازخوردی، نوآوری در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و مدیریتی.

در زمینه اقدامات کالبدی ـ کارکردی:
اتکا بر دارایی‌های محلی در فرآیند برنامه، ارتقای سطح رضایت‌مندی مردم از زندگی، در استطاعت بودن هزینه بهره‌مندی از اقدامات برای ساکنان، بهره‌گیری از مصالح و فناوری ساخت باکیفیت، توجه توامان به سواد بصری بهره‌ برداران و آموزندگی الگوهای طراحی، توجه به موضوع مشارکت در فرآیند اقدام، احترام به سرمایه‌های طبیعی، بهره‌مندی از فرآیندی سازمان‌‎یافته و بازخوردی، نوآوری در ابعاد مختلف کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی و محیط زیست.

بخش جنبی این برنامه نیز در دو زمینه تقدیر از کتاب های تالیف یا ترجمه شده با محوریت موضوع بازآفرینی شهری و مسابقه عکاسی است که برای ثبت نام می توان به پایگاه اینترنتی رویداد مراجعه نمود.

• دریافت فایل شرایط ثبت نام

تاریخ های مهم:
آخرین مهلت نام نویسی آثار و تجربه ها: ۱۴ مرداد ماه ۱۳۹۵
اعلام نتایج داوری در مرحله اول: ۱۰ شهریور ماه ۱۳۹۵
اعلام نتایج داوری در مرحله دوم: مهرماه ۱۳۹۵

دبیرخانه:
علاقمندان می توانند برای نام نویسی تجربه ها، به پایگاه اینترنتی رویداد مراجعه کرده و پس از تکمیل فرم های بخش ثبت نام، مدارک را به ایمیل info@iburp.ir ارسال نمایند.
تلفن: ۸۷۵۷۲۲۰۵-۰۲۱
سایت مرتبط: www.iburp.ir
پوستر رویداد
منبع خبر: www.MemarNews.com

مطالب معمارنیوز را در کانال تلگرام معمارنیوز دنبال نمایید.