انتشار کتاب «معماری و دیالوگ»

اختصاصی، معمارنیوز- انتشار کتاب «معماری و دیالوگ»

زاها حدید/ هانس اولریش اوبریست
مترجم: پیمان اسماعیل‌‌پور
ناشر: کتابکده کسری
تاریخ انتشار: ۱۳۹۶
تعداد صفحه: ۱۲۴
قیمت: ۲۰/۰۰۰ تومان

مقدمه کتاب:
«شاید بیش از هر معمار دیگری در زمانۀ ما، زاها حدید برای قدرت آشکار فُرم هایش تجلیل شده بود. اما تنها تحسین فُرم های منحنی اش، کفشهای گوُه ای، فلُدهایش، و رمپ هایش، فارغ از اینکه چقدر باشکوه یا خیره کننده باشند، انبوه دستاوردهای او را کاهش می دهد.»
برنارد چومی، مجله ARTFORUM ، تابستان ۲۰۱۶

در طول سالیان گذشته، اغلب نگرشی منفی نسبت به رویکردهای معاصر معماری غرب و در تقابل با بسیاری از جریان های نوین معماری در ایران حاکم بود، و «زاها حدید» نقطۀ عطف این تقابل شد. معمار پرهیاهویی که تحلیل قابل استنادی از او و آثارش در ایران وجود نداشت و کسی به راستی او را نمیشناخت، اما به شاخصی برای «معماری فُرم گرا» تبدیل گشت. در ایران نگاه به حدید، رفته رفته با جبهه گیری ها و نفی بیشتری همراه شد و «زاها حدید» در واژگان معماری به صفتی تبدیل شد که برای نکوهش و تحقیر بخش زیادی از رویکردهایی که هم راستا با جریان غالب نبودند به کار گرفته می شد. کافی بود ساختمانی شبیه به یک مکعب نباشد، تا به آن صفت «زاها حدیدی» اطلاق شود. البته در خارج از ایران نیز برای سالها وضع فقط کمی بهتر بود و غیر از تعداد محدودی از  مدارس و دانشگاه های پیشرو و حلقه های کوچکی از دوستان صمیمی وی (شامل شاخص ترین معماران زمانه)، حدود بیست سال طول کشید تا جامعۀ حرفه ای آغوشش را به روی او باز کند.

اما آنچه اهمیت شناخت او را همچنان پس از سی سال قوت می بخشد، این است که حدید و آثارش با تصویری که از او در باور عمومی شکل گرفته است بسیار متفاوتند. این حقیقتی است که به مرور زمان خود را در غرب آشکار کرده است. معماری حدید به مسائل گوناگونی پاسخ داده و بسیار انتقادی و جلوتر از زمانه اش بود. شاید دلیل این که حدود بیست سال از حرفه اش را بدون ساختن هیچ پروژه ای سپری کرد، همین باشد. حدید مسائل زیادی را به چالش کشید. او «ستون» را به چالش کشید و ساختمان هایی عاری از ستون ساخت. او شیوه های سنتی ساخت را به چالش کشید و از مهندسی پیچیده استفاده کرد. او رویکرد متفاوتی نسبت به «مسئلۀ درون و بیرون» داشت که پیش تر دیده نشده بود. رویکرد او نسبت به شهرسازی، فضاهای شهری و عمومی با تأثیری که پروژه هایش در مقیاس شهری داشتند، به خلق گونه ای جدید از ارتباط میان فضای شهری و معماری اثر انجامید (کافی است سری به وُلفسبورگ بزنید). او سالها درباره موضوع «زمین و مسئلۀ ارتباط با زمین» تحقیق و کار کرد.

حدید، رویکرد مدرنیستی نسبت به ارتباط زمین و ساختمان که به منظور آزادسازی زمین، ساختمان را بر روی پیلوتی اش بلند میکرد، با یکپارچه سازی زمین و ساختمان دگرگون کرد. رویکردش نسبت به «برنامه و عملکرد» همراه با نوآوری و بازتعریف بود (منتقدانی که  فکر می کنند او در کارهایش به این جنبه از معماری کمتر پرداخته است کافیست تا نگاهی به ساختمان بی ام دبلیو یا کاردیف بیاندازند)، در حوزه آکادمیک، او تا اواخر عمر تدریس را رها نکرد، زاها در یلِ، هاروارد، کلمبیا، ای ای، تدریس کرد و برای پانزده سال در کنار وُلف پریکس، گِرِگ لین و هانی رشید استودیویی را در آنگوانتۀ وین تحت عنوان «استودیو حدید» رهبری کرد. در کنار تمامی اینها و موارد دیگر، حدید یک زن بود، زنی که از وطنش به غرب مهاجرت کرده بود و این با خود دشواری ها و حواشی بسیاری به همراه داشت (کافیست کاردیف را به یاد آوریم که در آن با وجود کنارزدن رقیبان، بحثی طولانی و شرم آور درباره اینکه آیا جنسیت و ملیت برنده ممکن است حدید را از اجرای پروژه محروم کرده باشد به راه افتاد). معماری او هرگز فقط پرداختن به فُرم نبود، فُرمهایی که علیرغم باور عمومی کاملا در خدمت «سازماندهی پروژه، از درون و بیرون» بوده و پاسخگوی «مسائل اساسی معماری» هستند. اگرچه، اهمیت فُرم امروزه بیشتر آشکار شده است و «دیسیپلین معماری»، اشتیاق وصف ناپذیری نسبت به پیش بردن مرزهایش از حیث فرُم، چه در طراحی و چه تکنیک های ساخت، از خود نشان میدهد. معماری برای خلق فُرم های بدیع از تکنولوژی و رایانه، [به عبارت ساده تر نرم افزار] بهره می گیرد اما رایانه تنها یک ابزار است. اگر جز این بود، امروزه هزاران «زاها حدید»، «هانی رشید»، «بن ون برکل» و وُلف پریکس» داشتیم. حدید کارش را با ترسیم دستی آغاز کرد، آنطور که خودش می گوید، برای سالها در برابر رایانش مقاومت کرد. او نسبت به «ترسیم دستی» بسیار متعهد بود و بخش عمده ای از آثار شاخص او پیش از انتقال فراگیر سیستم ترسیم دستی به رایانش در دفترش، طراحی شده اند.

… آثار حدید همه جا بودند، چندتا از بهترین هایشان در آلمان. شاید ایده ترجمۀ آثاری مکتوب که او را در کشورم بیشتر معرفی کند لحظه ای شکل گرفت که پروژۀ ولفسبورگ را از نزدیک دیدم.

این کتاب، ترجمۀ کتابی است از مجموعه گفت وگوهای «هانس اولریش اوبریست» با معماران و هنرمندان. هانس، هنرگردانی سوئیسی است و تاکنون نمایشگاه های مختلفی با هنرمندان و معماران برگزار کرده است. او سالهاست که مدیر هنری گالری سرپنتاین است و آنها هرسال از یک معمار که اثر ساخته شده ای در انگلستان ندارد، برای ساخت یک پاویون موقت در آنجا دعوت میکنند. افرادی چون پیتر زومتور، ژان نوول و رِم کولهاس هریک اثری در آنجا ساخته اند. هانس ارتباط نزدیکی با معماران دارد و بخشی از حوزه فعالیت او معطوف به جایی است که، هنر و معماری همپوشانی دارند. این کتاب بر ارتباط بین «هنر و معماری» تمرکز جدی دارد، چرا که حدید کارش را از نقاشی و هنر آغاز کرد و علاوه بر طراحی معماری موزه های بسیار، دیدگاه های به خصوصی نیز نسبت به طراحی نمایشگاهی دارد.

این کتاب خود سرآغاز مجموعه ای از دیالوگ های معمارانه است که با گفت و گوی هانس اولریش اوبریست و دفتر معماری سانا ادامه می یابد.
پیمان اسماعیلپور
دی ماه ۱۳۹۵

• فـهرست مطالب کتاب:

۱. گفت و گوی اول: موزه ها، نمایشگاه هنری بازل، سوییس، ژوئن ۲۰۰۴
۲. گفت و گوی دوم: طراحی نمایشگاهی، استودیو زاها حدید، لندن، آگوست ۲۰۰۱
۳. گفت و گوی سـوم: کارخانه بیام دبلیو در لایپزیگ، لایپزیگ، آلمان، ۲۰۰۵
۴. گفت و گوی چـهارم: مصاحبه مکانِ آرمانشهری، خانه هنر، مونیخ، آلمان، ۱۷ دسامبر ۲۰۰۴
۵. گفت و گوی پنجـم: ماراتون مصاحبه، گالری سرپنتاین،۲۴  ساعت ماراتون  مصاحبه،۲۰۰۶
۶. گفت و گوی ششـم: پَسـا ماراتون مصاحبه، گالری سرپنتاین، لندن،۱۳ الی۱۴  اکتبر، ۲۰۰۶
۷. گفت و گوی هـفتم: پروژه های خاورمیانه، استودیـو زاها حدیـد، لندن، آوریل ۲۰۰۷

دریافت تصویر جلد
منبع خبر: www.MemarNews.com

مطالب معمارنیوز را در کانال تلگرام معمارنیوز دنبال نمایید.

هرگونه استفاده از مطالب اختصاصی این سایت بدون کسب اجازه کتبی پیگرد قانونی دارد.

Follow Memarnews
FacebooktwitterlinkedinyoutubevimeoinstagramflickrfoursquareFacebooktwitterlinkedinyoutubevimeoinstagramflickrfoursquare

share Memarnews content
FacebooktwitterlinkedinmailFacebooktwitterlinkedinmail


برچسب :

مطالب پیشنهادی :



نظر دهید

لطفا پاسخ صحیح را در کادر وارد نمایید. *

تمام حقوق این سایت برای © 2024 معمار نیوز محفوظ است.هرگونه استفاده از مطالب این سایت بدون کسب اجازه کتبی پیگرد قانونی دارد.
flickrtumblrtwittergoogle_pluslinkedininstagramfacebook