انتشار کتاب «مرگ نشانه‌ها»

اختصاصی، معمارنیوز – انتشار کتاب «مرگ نشانه‌ها»

مؤلف: سیدحامد هنرپرورتمیز
ناشر: عصر کنکاش
تاریخ انتشار: ۱۳۹۸
تیراژ: ۱۰۰۰ نسخه
تعداد صفحات: ۳۰۰
قیمت: ۲۰۰/۰۰۰ تومان

معرفی کتاب:
نشانه‌شناسی دانشی با هدف چگونگی معنایابی نشانه‌ای است و خود نمود عینی از مفهوم یا پدیده‌ای غایب جهت برقراری ارتباط با مخاطب خاص خود می‌باشد. انگیزه اصلی در انجام این پژوهش باتوجه به این که امروزه نگرشی غلط در بین طراحان معماری، شهرسازی و دیگر هنرها به وجود آمده و به غلط یا ناخوداگاه و یا آگاهانه به طراحی نشانه های ماسونی، صهیونیستی اقدام می کنند, لذا تصمیم به مطرح کردن این موضوع به عنوان یک واقعه ی تلخ، جهت آگاهی طراحان معماری، شهرسازی، برندها،‌ لوگوها و همچنین مردم از این روند پوچ در طراحی کرده و با ارائه پیشنهادات جهت رفع یا تغییر دید طراحان این نگرش خاص و دوباره شکوفا شدن فرهنگ، هویت بومی و اصیل ایرانی و تأثیرات مثبت آن بر دیگر هنرها را شاهد خواهیم بود. پژوهش حاضر با روش تحلیلی- توصیفی بر پایه تحلیل مؤلفه‌های نظریه ارتباط کلامی یاکوبسن شامل موضوع، پیام، فرستنده، گیرنده، مجرای ارتباطی و رمزگان در نشانه‌شناسی و تطبیق آن‌ها با دیدگاه رولن بارت در نشانه‌شناسی بافت و متن پژوهش شده است.

نشانه پدیده ای است که در سایر حوزه های زندگی انسان یافت می شود، مانند: معماری، شهرسازی، طراحی دیزاین و منظر، طراحی لباس، طراحی فرش و گلیم، نقاشی، ادبیات، موسیقی، و… لذا کاربرد آن تقریباً شامل تمام حیطه های فکری و اجتماعی انسان می شود “لااقل در هر جایی که بحث دلالت، و تفهیم و تفهّم چیزی مطرح باشد” به عبارت دیگر، نشانه دارای کاربردهای مختلفی است اما یکی از مهمترین آنها را می توان تفهیم شیئی در حوزهی نظری یا عملی دانست.
از این رو، ساختن و استفاده از نشانه های مختلف در سایر حوزه های زندگی، یکی از ویژگی های انسان است، که به مرور زمان به رفتار مبدل می شود و دیگر نشانه نیستند. منظور از سیستم های نشانه شناختی و سیستم های سمبلیک این است که شیء چطور به امر ذهنی تبدیل می شود مثل یک فکر و بر عکس چطور یک امر ذهنی به امر واقعی و جسم تبدیل می شود. به عبارت دیگر تبدیل ذهنیت به عینیت و بر عکس، عینیت از طریق سیستم حسی به ذهنیت تبدیل می شود. (کاری که معماران می کنند، یعنی طراحی از ایده و کانسپت شروع و در نهایت منجر به خلق مجسمه ی شهری یا همان حجم می شود.)

امروزه توجه به مفهوم نشانه ها در معماری و شهرسازی و دیگر حیطه های فکری واجتماعی، به عنوان یکی از دغدغه های هنرمندان و نظریه پردازان شهری تبدیل شده است. به کارگیری نشانه شناسی به مثابه ابزار تحلیل و ارزیابی هویت، استعاره ها و دلالت های تفریحی و تلویحی در ساختار شهر، نمودی از کاربرد نشانه شناسی شهری است.
کتاب «مرگ نشانه ها» در ۴ فصل به تجزیه تحلیل در مورد نشانه شناسی در تمامی حیطه های اجتماعی و فکری پرداخته است، مانند: معماری، المانهای شهری، معماری منظر و لندمارک ها و دیگر هنرها مانند ادبیات، شعر، موسیقی، نقاشی، سفال گری و…
از دید مولف کتاب، نشانه شناسی علمی است ماورائی و پنهان؛ که ترکیبی از: زبان شناسی، پدیدار شناسی و روانشناسی است که از پس ذهن خلاق، اندیشه ی ژرف و افکار مخدوش طراح جوانه می زند. نشانه ها در گذشته گاه آشکار و گاهأ پنهان از دیده ها، نمادهایی داشته که در حال ارسال پیام به مخاطب خاص خود بوده اند.
ولی امروزه گاهأ با وجود تمامی نمادهای آشکار و پنهان، در اوج ناباوری همانند پاکت نامه ای، خالی از نامه در حال ارسال و مخابره ی پیامی پوچ هستند.!!!
و امروزه این نشانه ها در همه چیز هستند…

روش تحقیق:
روش تحقیق در این اثر تحلیلی توصیفی، و بر پایه مدل استقرایی (جز به کل) و بعضأ قیاسی می باشد، که در نمودار زیر کاملأ تفسیر شده است.

همچنین در فصل چهار این اثر به تجزیه تحلیل کلی به وجود نشانه شناسی، نحوه ی بروز نشانه هاو علت استفاده نشانه ها در طراحی معماری، طراحی حجم بعضی بناها، طراحی بعضی لند مارک ها، طراحی منظر، طراحی شهری، نمای ساختمانها، طراحی و دیزاین داخلی، و طراحی المانهای شهری، هنر نقاشی، هنر سفالگری، هنر فرش بافی، هنر طراحی لباس، هنر موسیقی، آرمها، لوگوها و برندها، ادبیات، شعر، فرهنگ، زبان، اقلیم، علوم مختلف، ورزش، تبلیغات، تیکه کلام، آنونس، تیزر و بنر، فیلم و کارتون، مجسمه سازی، خط، فونت و تمامی حیطه های فرهنگی و اجتماعی پرداخته است، در واقع نمی شود این همه نشانه آشکار و پنهان در طراحی ها داشته باشیم؛ چون وقتی با طراحان این آثار مصاحبه می کنیم و علت را جویا می شویم، می پرسیم خط فکری شما چیست؟ با کدام فرقه در ارتباط هستید؟ و علت استفاده از این همه نشانه و نمادهای آشکار و پنهان در طراحی شما چیست!!!
اکثر طراحان جواب جالبی می دهند:
هیچ خط فکری نداریم، وابسته به هیچ فرقه ای نیستیم، خیلی اتفاقی استفاده کردیم، دیدیم قشنگه استفاده کردیم!!!!!!!
چه جالب نمی دونستیم نشانه است!!!؟؟؟؟؟
این پاسخ، یعنی فاجعه، یعنی نشانه ها آنقدر زیاد شده اند و همه مردم به طور اتفاقی در حال استفاده از نشانه ها میباشند؛ نشانه ها تبدیل به رفتار شده اند، درواقع هم طراح و هم مخاطب، قدرت تشخیص محیط و نشانه ها را از دست داده اند. چون دچار خرفتی محیطی (درک ناصحیح از محیط) شده اند، که این أمر باعث مرگ فکری مخاطب وطراح شده که در نهایت منجر به مرگ نشانه ها میشود… دیگر نشانه ها کارایی سابق خود را نخواهند داشت؟ چراکه مخاطبان خاص خود را از دست داده اند!!!
در این پژوهش سعی شده، در چهار فصل به این موضوع پرداخته شود که آیا نشانه ها همانند گذشته معنا می شوند؟ یا اینکه مرگ آنها فرا رسیده!!!!!!!!!
و از تمام جوانب به نشانه ها پرداخته و آنها را موشکافانه آنالیز کرده و نتایج نهایی را در انتها مطرح کرده است. در ادامه شایان ذکر است؛ تمامی متون فارسی و ترجمه انگلیسی این اثر به گونه ای رمز گونه و در قالب نشانه ای پنهان نگارش شده است، لذا امکان دارد این پژوهش هم، همانند دیگر تحقیقات دچار نقص باشد؛ باشد که توانسته باشم با علم ناچیز و قلم سرخم معضلی از معضلات این عصر را باز گو کرده باشم. به امید اینکه این اثر مورد توجه طراحان و علاقه مندان به علم نشانه شناسی قرارگیرد.
کل هدف نویسنده ی این کتاب در یک جمله خلاصه شده:
در عصر حاضر نشانه ها در همه چیز هستند و در هیچ چیز نیستند؟!
هنرپرورتمیز (هنری تایمز، ۱۳۹۷)

• فهرست مطالب کتاب:

فصل اول:
پیشگفتار
مقدمه دکتر سیامک پناهی
آغاز سخن
بیان مسئله
ضرورت پژوهش
هدف پژوهش
روش تحقیق

فصل دوم:
پیشینه
پیشینه پژوهش
جمع بندی

فصل سوم:
مبانی نظری
نشانه شناسی
نمایه و شمایل
نماد
عناصر نشانه شناسی
تفاوت نشانه شناسی و هرمنوتیک
رویکرد نشانه شناسی
زبان شناسی و نشانه شناسی
نمادها و احساسات
تصویر نشانه
فلاسفه نشانه شناس
جان لاک
چارلز سندرز پرس
فردینان دو سوسور
چارلز موریس
اومبرتو اکو
توماس آ. سبیوک
پُل میشِل فوکو
ژاک دریدا
نشانه شناسیِ رولان بارت
بافت
متن
سیامک پناهی
زبان شناسان نشانه شناس
رومن یاکوبسن
یان موکاروفسکی
آلگرداس گریماس
روانشناسان نشانه شناس
زیگموند شلومو فروید
دیدگاه فروید در باب هنر
ژاک لاکان

فصل چهارم:
تجزیه تحلیل نشانه ها
نشانه شناسی از دیدگاه تمیز (نگارنده)(هنری تایمز)
انواع نشانه ها و تحلیل آنها
آسیب شناسی طراحی نشانه ها
راهبرد معنایی نشانه
سخن آخر…
سرچشمه ها

دریافت تصویر روی جلد
منبع خبر: www.MemarNews.com
مطالب معمارنیوز را در کانال تلگرام معمارنیوز دنبال نمایید.
هرگونه استفاده از مطالب اختصاصی این سایت بدون کسب اجازه کتبی پیگرد قانونی دارد.