انتشار کتاب «مبانی و اصول طراحی فضاهای بازی کودک درمقیاس محله»

اختصاصی، معمارنیوز- انتشار کتاب «مبانی و اصول طراحی فضاهای بازی کودک درمقیاس محله»

نویسندگان:
– مجید خرمشاد | پژوهشگر دکتری شهرسازی دانشگاه علم و صنعت
– دکتر سید علی صفوی | عضو هیئت علمی گروه شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس
ناشر: انتشارات آرمانشهر
تاریخ انتشار: چاپ اول | ۱۳۹۹
شمارگان: ۱۰۰ نسخه
تعداد صفحات: ۱۹۵ صفحه
قیمت: ۴۵/۰۰۰ تومان

♦ پیشگفتـار کتــاب:
(دکتر جهانشاه پاکزاد | اردیبهشت ۹۹)
با آن که بسیاری از سوالات زندگی ساده بنظر می رسند، ولی در عمل، پاسخ مناسب به آن ها زیاد هم راحت و امکانپذیر نیست. ولی پیچیدگی مستتر در موضوع نباید باعث خود سانسوری و امتناع از طرح آن ها شود. سوالات سهل ممتنع فراوانند و یکی از مهم ترین آن ها، به بازی برمی گردد: راستی چرا بازی می کنیم؟ و هر کس بویژه کودکان اشتیاق فراوانی در انجام آن ها دارند؟ آیا چون بازی سرگرم کننده، غیر جدی، هیجان انگیز و نشاط آور است به این کار دست می زنیم و یا چون در شرایط امروزین و کمبود وقت همیشگی، آن را نوعی تلف کردن وقت می دانیم، آن را از خود و کودکانمان دریغ می‌کنیم؟ در صورتی که در بازی است که یاد می گیریم دنیا چگونه چیزی است!
نیم نگاهی به جامعه امروزین و رفتارهای اجتماعی هموطنان مشخص می دارد که حال ما چندان هم رضایت بخش نیست و هر روز هم بدتر می شود. عدم رعایت حال دیگران در حمل و نقل و اقتصاد، از سبقت های نابجا، بی‌احتیاطی و خلاف های فراوان در رانندگی گرفته، تا گرانفروشی، کم‌فروشی، کلاهبرداری و تقلب در مراودات مالی و تجاری، از قهر و مشاجره و طلاق در زندگی خانوادگی گرفته تا دزدی، احتکار، اختلاس، تجاوز و خشونت در زندگی اجتماعی، به مرز هشدار دهنده ای رسیده است. شاید همه دنیا و جوامع مختلف کمابیش مبتلا به این گونه مشکلات و کژرفتاری ها باشند، ولی وجود و شدت آن در یک جامعه اسلامی توجیه ناپذیر است. روانشناسان و روانکاوان ما سال‌هاست که به این بحران، یعنی وجود تنش های روانی فراوان و روان پریشی و ضعف اعصاب فزاینده در جامعه ایرانی هشدار می دهند. انواع رسانه ها، از منبر و کلاس درس، تا صدا و سیما، به تبلیغ، مدارا، مراعات، تعهد، کرامت انسانی، فداکاری و ایثار می پردازند، ولی حرکات جامعه متأسفانه در جهت خلاف آن بنظر می رسد. از خود خواهید پرسید که این ناهنجاری های رو به تزاید چه ربطی به بازی دارد؟ مگر نه آن که با مسائلی به این حساسی باید جدی برخورد نموده و نباید آن ها را به شوخی و بازی گرفت؟
شاید این از بدشانسی ماست که در فرهنگ ما مرزی قاطع میان شوخی و جدی، بازی و درس، تخیل و تعقل، تفریح و کار و … کشیده می شود و شوخ طبعی و بازیگوشی چندان پسندیده نیست. ما هنوز دیالکتیک و رابطه تعاملی میان درس و بازی، جدی و شوخی، نظریه و عمل و سعی و خطا را درک نکرده ایم.
فرزندانمان را با حسن نیت لای زر ورق و رختخواب پر قو بزرگ می‌کنیم، وقت او را با درس و کلاس زبان، نقاشی و موسیقی پر می کنیم. بی آن که بدانیم این آموزش‌های شناختی در درازمدت تا چه حد بر زندگی اجتماعی آینده وی کمک می‌کند. به علت رشد تک ساحتی شناختی (که آن‌ هم فقط با درس خواندن میسر نمی‌گردد) جنبه های دیگر رشد را که حرکتی، عاطفی و اجتماعی است کتمان و حتی سرکوب کرده ایم. خود از تربیت مناسبی برخوردار نبودیم و سررشته ای نیز از روانشناسی رشد و تعلیم و تربیت نداریم، ولی با تحمیل هنجارها و ارزش های خود به فرزندانمان قصد داریم نه تنها به نمونه ای از خود، بلکه پاسخگوی آمال و آرزوها و بدیلی بهتر از خود ما شود. این دور باطل چندین نسل است که ادامه دارد.
بسیاری از ما دکتر و مهندس شده ایم، ولی اکثر ما تبدیل به افرادی دوشخصیتی، تکرو و منزوی، پرافاده و متکبر، اقتدارگرا و نخبه پرور شده ایم. نه تنها خانم ها، بلکه آقایان نیز رشد حرکتی مناسبی نکرده اند. خانم ها از نرمش و ورزش گریزانند و آقایان آن را اتلاف وقت و انرژی می پندارند. روابط عاطفی ما نیز از سلامت کافی برخوردار نبوده و با کوچکترین تلنگری به افراط و تفریط می‌انجامد. قهر و آشتی در میان ما فراوان است و بدتر آن که آن را پای احساساتی بودن ما نسبت به غربی ها می‌گذاریم و به آن می بالیم. عشق را موجودی آسمانی و لذت را پست و زیرزمینی معرفی می‌کنیم.
با این تفاصیل وضع ما از لحاظ رشد اجتماعی، بهتر از آینده فرزندانمان خواهد بود. در کودکی امکان حضور در کوچه و بازی با هم سن و سال های خودمان بهتر از کودکان امروزی است. از طریق بازی با بچه های محل، ارتباط خود با آنچه بیرون از من قرار دارد را گسترش بیشتری از کودکان امروزی داده ایم. مقایسه نسل قبل با ماقبل نیز نشان می دهد که از لحاظ رعایت بسیاری از قواعد و هنجارهای اجتماعی دچار پسرفت شده ایم. این پسرفت دلایل متعددی دارد و یکی از آن ها، نگرش و نحوه برخورد ما با مقوله ای به نام «بازی» است.
ما متأسفانه هنوز نقش بازی در انکشاف و شکوفایی فرد و جمع را دست کم گرفته ایم و به درستی تأثیر آن را بر رشد حرکتی، شناختی، عاطفی و اجتماعی فرد درک نکرده ایم. باید بدانیم که بازی به طور کل دو نقش مهم در زندگی ما ایفا می کند: انطباق ما با محیط (از جمله جامعه)، از دیگر سو انطباق محیط با نیازهای فردی و جمعی ما. هر چند بازی در ظاهر تفننی، سرگرم‌کننده و برای گذراندن اوقات فراغت است، ولی بازی یک نوع کنش مقدماتی است که فرد را برای فعالیت‌های آتی آماده می‌کند. کودک در هنگام بازی آزادانه آزمایش می کند و براساس نتایج آزمایش خود، تجربه کسب می کند و از طریق بازی تجربیات خود را درونی می کند.
کودکان برای اولین بار از راه بازی گروهی به ارزش کودکان دیگر برای بازی و معاشرت پی‌می‌برند. آن ها از طریق بازی به آن نتیجه می رسند که باید به رغم تفاوت ها یکدیگر را قبول داشته باشند (رواداری، مدارا و …) درباره قوانین بازی توافق (شروع قانون-مداری، تعهد و وظیفه شناسی) و گروهی به فعالیت مشترک، نطفه های مشارکت، مسئولیت پذیری، ایفای نقش، تشریک مساعی بپردازند. چگونه می توان از فردی که در کودکی همبازی کافی نداشته است توقع داشت که در سن بلوغ همسر، شریک و شهروند مناسبی باشد.
فراموش نکنیم که یادگرفتن قواعد اجتماعی و محیطی یک جامعه در کتب درسی قابل پیگیری نیست و تنها از طریق مشارکت مستقیم در امور امکانپذیر می گردد و فهمی واقعی از دموکراسی، شایسته سالاری و آداب شهروندی را به وجود می آورد. در بازی است که می توان خود را فراموش کرده و جای شخصی دیگر قرار دهیم. قوت و ضعف های وی را کشف کرده، ضعف وی را جبران و از قوت او بهره مند شویم. البته هر مرحله از زندگی نیز خصوصیات مخصوص به خود را دارا است. آشنایی اولیه کودک به مفاهیمی چون فضا، مکان، شکل، اندازه، وزن و رنگ نه در پشت نیمکت مدرسه، بلکه از طریق بازی به دست می آید. به همین خاطر بسیاری از کژروی ها و ناهنجاری های دوران بزرگسالی حاصل همین عدم تخمین صحیح بازی در رشد استعدادهای اجتماعی، شناختی، عاطفی و حرکتی در دوران کودکی است.
به ما القا کرده اند که بازی و بازیگوشی خاص دوران ماقبل دبستان است و به همین خاطر در طول عمر و در بزرگسالی بازی کردن کمتر و کمتر شده و حتی کودک درون سرکوب می گردد. در صورتی که نه تنها برای نوجوانان و جوانان، بلکه برای بزرگسالان و سالمندان نیز ضروری است. ما در بزرگسالی نه تنها نیاز به جبران توانایی‌های برجای مانده و مهارت های دست نیافته داریم، بلکه برای تقویت حافظه، کارایی مغز، بالابردن انعطاف پذیری و از همه مهم تر لذت از زندگی نیازمند آن هستیم.
بازی حتی بعد از دوران کودکی فانتزی و خلاقیت را بالا می برد و به ریسک کردن و سعی و خطا کمک می کند، بلکه تفکر خلاقانه را بر جریان می اندازد. به همین خاطر بازی امکان اتصال و انتقال افراد به عوالم (یا به قولی به زیست جهان های) دیگر را امکانپذیر می کند. لذت ناشی از بازی نه تنها باعث فراغ بال و نشاط می گردد، بلکه فشارهای روانی تراکم یافته در روز و یکنواختی و بی حوصلگی را تخفیف می دهد. به همین خاطر بازی را به خروج از عالم روزمرگی، توقعات بی جا و وظایف و تعهدات سنگین می دانند.
البته لازم به ذکر است که بازی پدیده ای تاریخی- فرهنگی است و به رغم وجود آن در طبیعت انسان و کلیه پستانداران، بسته به مکان و زمان، صور مختلف به خود گرفته و تغییرات فراوانی به خود دیده است. بازی یکی از اولین اعمال فرهنگی انسان ها بوده و در سیر تحول انسان موجودی به نام Homo Luden یا انسان بازیگر قبل از Homo Sapien یا انسان هوشمند وجود داشته است. بازی را می توان در همه اعصار و مکان ها شناسایی نمود. هر جامعه به نسبت شرایط زندگی خود بازی هایی را ابداع کرده است. زمانی هفت سنگ و الک دولک بازی روز بوده و امروزه تی وی گیم و بازی های کامپیوتری جای آن را گرفته است. روزی فضای مناسب برای بازی در گوچه و صحرا فراهم بود و امروزه به «پشت سیستم» و «فضای بازی بچه» تبعید شده اند. در گذشته کوچک و بزرگ و زن و مرد در حین کار کشاورزی اندام های حرکتی خود را تقویت می‌کرد، امروزه به باشگاه های ورزشی و بدن سازی منتقل شده اند. این روند زیاد مطلوب نیست و امکانات موجود تنها به قشر خاصی منحصر خواهد شد و دیگران فعلا از آن بی‌بهره مانده اند.
در گذشته بسیاری از بازی ها بومی بوده و در طول زمان -به ویژه در دوران تجدد- از یک فرهنگ به یک یا چند فرهنگ دیگر منتقل شده و حتی به شکل بومی درآمده اند. به همین خاطر امروزه اکثر کودکان و حتی بزرگسالان جهان به رغم تفاوت‌های فرهنگی به بازی های مشترکی می‌پردازند. برخی نامی بومی بر آن داده اند و برخی با همان نام مصطلح در خاستگاه آن مورد استفاده قرار می گیرد. همه به بازی دومینوی چینی، شطرنج هندی، تخت نرد ایرانی، دومینوی مجاری و فوتبال انگلیسی می پردازند، بدون آن که منشاء و نام اصلی آن را بدانند.
در طول تاریخ بسیاری از بازی ها ابداع و سریع منسوخ شده اند. در گذشته رشد حرکتی جسمانی اولویت داشته ولی امروزه با شتابی وصف ناپذیر، شرایط به نفع بازی‌های فکری و مجازی در حال تغییر است. هرچند بازی های فکری توانایی تخیل و تفکر فرد را بالا برده و دیگر میان دختر و پسر تبعیضی قائل نیست، ولی به خاطر انفرادی بودن اکثر بازی های کامپیوتری، نه تنها از سهم بقیه نیازهای رشدی کودک می کاهد، بلکه رشد اجتماعی وی و مراوده رو در روی او را به تأخیر می‌اندازد. نگارنده به هیچ وجه مخالف بازی کامپبوتری و یا «فضای بازی بچه» نیست. بلکه آن ها را شروطی لازم ولی ناکافی برای رشد حرکتی، شناختی، عاطفی و اجتماعی آینده سازان میهن خود می داند. به باور نگارنده حضور کودکان در فضاهای شهری نباید منحصر به پارک ها و زمین های بازی شود، بلکه کودکان باید بتوانند در همه جا، در کوچه و برزن حضور یافته، استعدادهای مختلف خود را در راستای تبدیل شدن به شهروندانی سالم افزایش دهند. جامعه و محیط باید امکانات لازم را در جهت کلیه زمینه های رشد به صورت متوازن و هماهنگ فراهم نماید. وظیفه هر طراح شهری نیز در این زمینه به خودی خود مشخص بوده و نیازی به معرفی ندارد.

♦ مقدمه مؤلفـان کتــاب:
شناخت روند تاریخی، مختصات نظری و جایگاه و ارتباطات علمی هر موضوعی از موضوعات علم، سبب شکل گیری یک دید کلان و جامع نسبت به آن عنوان مطالعاتی می‌شود. این دید کلان نیز منجبر به شکل گیری یک ذهنیت شفاف و دقیق تر برای نویسنده و خواننده خواهد شد. بدین جهت در مقدمه، به چهار نکته ضروری به صورت مختصر اشاره می گردد تا مشخص شود این مطالعه با کدام چهارچوب و پیشنینه ذهنی نگاشته شده است.

الف) از دست رفتن فضای بازی
ظهور شهر مدرن در اروپا و آمریکا و فاصله گرفتن از الگو سنتی زندگی، تغییر و تحولات گسترده ای را در شیوه زندگی انسان به ویژه در شهرها سبب شده است. دگرگونی و تنوع زایدالوصف در شئونات گوناگون همانند الگو سکونت، تفریح، کار و رفت و آمد که به عنوان اصلی‌ترین بخش های زندگی انسانی دسته بندی می‌گردند، اساس سبک زندگی مردم را دچار تحولات عمیقی نمود. گروه های مختلفی از سرعت و شدت این تغییر و تحولات دچار آسیب های جدی شدند. گروه هایی که در قشر تصمیم ساز و تصمیم گیر جامعه جایگاهی نداشته و همچنین قدرت بیان نیازهای خود و اعمال کالبدی و عملکردی آن ها در زندگی شهری را نداشتند. یکی از مهم‌ترین این گروه ها کودکان و نوجوانان بودند. بی توجهی به نیازهای متنوع و ضروری این قشر آسیب پذیر، آینده جوامع مدرن را درگیر مشکلات روانی و جسمی متعددی نمود و روند سلامت، پیشرفت و توسعه این کشورها را مختل کرد. نیازهایی همچون بهداشت، آموزش، امنیت و هم وزن با آن‌ها، حق بازی آزادانه.
شکل گیری ساختارهای شهری بر پایه حرکت سواره حتی در کوچه های محلات مسکونی، ظهور ساختارهای آموزشی متکی بر حضور ساعات طولانی در مدارس، پیدایش واحدهای آپارتمانی مسکونی و به دنبال آن کوچک شدن حیاط منازل، از هم گسیختگی روابط همسایگی و پیوندهای اجتماعی مستحکم در محلات، ناامنی های اجتماعی و نگرانی والدین از حضور فرزندان در فضاهای شهری، کاهش تعداد اعضاء خانواده، ابداع انواع وسایل بازی الکترونیکی جذاب و غرق شدن در فضاهای مجازی، عدم جذابیت زمین های بازی شهری، همه و همه دست به دست هم دادند تا کودکان و نوجوانان عصر مدرن بیش از پیش از فضاهای شهری به صورت عام و زمین های بازی به صورت خاص فاصله گرفته، ارتباطات اجتماعی آن ها به حداقل رسیده و تحرکات جسمی آن ها کاهش ملموسی یابد.
این تغییر و تحولات با تأخیراتی وارد کشور ما نیز گردید، سبک زندگی ایرانی را به سرعت دگرگون نمود و آثار سوء متعدد آن نیز مانند شهرهای اروپایی نمایان شد. آثار منتج از محرومیت از تجربه های گوناگون و جذاب در طول دوران کودکی که کودکان دهه های گذشته امکان چشیدن آن ها را داشته اند. تجاربی همچون، بازی در حیاط خانه و کوچه ها، حضور آزادانه پیاده و یا با دوچرخه در فضای محلات، لذت بازی با طبیعت، تجربه اکتشاف و ماجراجویی در فضاهای پیرامونی خانه، لذت بازی کردن با کودکان هم محله‌ای، امکان برگزاری مسابقات خود جوش مبتنی بر بازی های بومی و یا ورزش های گروهی، امکان بروز توانایی‌های جسمی و روانی و تجربه حل کردن چالش های اجتماعی به وجود آمده در بازی های گروهی.

ب) بازی و عرصه های زندگی کودک
تجارب منفی حاصل شده در فرایند مدرنیته در کنار پیچیدگی های مدیریت و برنامه‌ریزی کلان شهرها چاره‌ای جز تقسیم حوزه های مختلف فعالیتی کودکان جهت طراحی مناسب تر آن ها را باقی نگذاشته است. بدین ترتیب در یک تقسیم بندی کلان -با توجه به مختصات فعلی زندگی شهری- کودکان و نوجوانان با سه عرصه اصلی درگیر هستند. خانه به عنوان عرصه زندگی خصوصی اعضا یک خانواده، مدرسه به عنوان عرصه زندگی آموزشی نیمه عمومی کودکان و فضاهای شهری به عنوان عرصه زندگی عمومی.
فضاهای بازی در سطح محله تحت عنوان یک موضوع و نه صرفاً یک موضع، مختص به پارک‌ها و زمین های بازی نبوده و فضاهایی نیمه خصوصی-نیمه عمومی ای نظیر حیاط آپارتمان ها و مجتمع های مسکونی و حیاط محیط های آموزشی را نیز شامل می‌گردد. نکته قابل توجه در این بین این است که، مطابق با تفکیک موجود در حوزه کارکرد تخصص‌های مرتبط با طراحی فضا، طراحی خانه و محیط آموزشی در حیطه اختیارات معماران بوده و طراحی فضاهای شهری متناسب با نیازهای گوناگون کودکان در حوزه فعالیت طراحان شهری.
مرحله اول در این فرایند طراحانه، طراحی فضاهای مختص بازی است و در مرحله بعد و البته در همان سطح از اهمیت، طراحی فضاهای عمومی دیگر محله جهت شکل‌دهی به شبکه کالبدی فضاهای بازی حائز اهمیت می باشد.

ج) همساختی رفتار و کالبد فضای بازی
استخراج اصول مورد نیاز برای طراحی مناسب یک فضای بازی نیازمند نگاهی دقیق به این پدیده می‌باشد. نگاهی متکی بر یک منظرگاه و نظریه مستحکم. در این مسیر، نظریه “قرارگاه رفتاری” به عنوان یک چهارچوب علمی ریشه دار، می تواند راه درست و مناسبی را برای این نگاه همه‌جانبه فراهم نماید. بر پایه این نظریه که نخستین بار راجر بارکر آن را مطرح نمود، رفتار انسان در همساختی با محیط شکل می گیرد (شاهچراغی، ۱۳۹۴). به عبارت دیگر او اعتقاد دارد که ویژگی‌های کالبدی هر محیط، رفتار و یا رفتارهایی را به استفاده کننده القا می نماید و بدین ترتیب هر نوع از مکانی یک رفتار غالب را تقویت می نماید. بر این اساس در علوم رفتاری، مفهوم “مقرّ رفتاری” برای تجزیه و تحلیل محیط‌های اجتماعی شکل گرفت. “مقرّ رفتاری” یا “مکان-رفتار” عنصر تحلیل کننده فضاهای معماری و شهری است. مقرّ رفتاری یک واحد کوچک اجتماعی است که از تلفیق پایدار یک فعالیت و یک مکان به گونه ای حاصل می شود تا در فرآیندی منظم بتواند عملکردهای ضروری آن محیط رفتاری را برآورده سازد (مطلبی، ۱۳۸۰).
به طور مثال مجتمع تجاری از نظر فرم کلی، موقعیت قرارگیری، شکل راه‌روها، ویترین ها، چینش اصناف و دیگر شاخصه‌های مورد نیاز، متأثر از رفتاری تحت عنوان “خرید کردن” بوده و همچنین خود سعی در بهبود و تشویق این رفتار دارد. این ویژگی‌های منحصر به فرد رفتاری- کالبدی، مجتمع های تجاری را در مقایسه با دیگر قرارگاه های رفتاری نظیر، محیط های آموزشی، درمانی، ورزشی و سایر محیط های انسانی، متمایز می گرداند.
بدین ترتیب، فضای بازی نیز به عنوان یک قرارگاه رفتاری منحصر به فرد، نیازمند همساختی بهینه میان موضوع رفتاری ویژه خود یعنی “بازی” و کالبد متناسب با آن می باشد. تحقق این همساختی در طراحی این گونه فضاها، مستلزم شناخت دقیق عناصر و مفاهیم تأثیرگذار و یا متأثر از آن می باشد. عناصر و مفاهیمی مانند: کودک، بازی، تجهیزات بازی، والدین، محله و فضاهای شهری.

د) متخصصین و فضای بازی
بازی، براساس نظر کارشناسان حوزه کودک، از جنبه‌های متعددی مانند رشد اجتماعی، شکل‌گیری شخصیت، شکوفایی عاطفی، رشد جسمی و ذهنی دارای اهمیت می باشد. این موضوع سبب می شود که “طراحی فضای بازی” نیز ماهیتی میان‌رشته‌ای به خود گرفته و در نتیجه نیازمند بهره‌گیری از نظریات تخصص های متعددی است. در این بین، طراحی شهری بر پایه جایگاه ویژه خود که به نوعی وظیفه عینی و عملیاتی کردن تخصص‌های نظری بالادستی خود را دارا می باشد، ناگزیر در قله مسئولیت طراحی فضاهای بازی قرار گرفته و دانش‌های تولید شده دیگر متخصصین را جمع¬بندی و به نتیجه می رساند. این علوم شامل، روانشناسی بازی (روانشناسی رشد، روانشناسی کودک)، علم رفتار حرکتی (رشد حرکتی)، روانشناسی محیط، برنامه‌ریزی‌شهری (مکان یابی)، مطالعات تاریخی- فرهنگی، طراحی منظر، طراحی صنعتی و هنرمندان تجسمی (نقاشان و مجسمه‌سازان) می باشد.

نکته پایانی آن که، ساماندهی موضوع فضاهای بازی در سطح شهر و بهینه‌سازی طراحی آن ها، تنها یک گام از بین گام های متعدد لازم جهت بهبود شرایط بازی کودکان می باشد. اقدامات اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی دیگری نیز باید صورت گیرد تا بتوان مجدداً صدای خنده و بازی کودکان را در محلات شهر شنید و محله ای را خلق کرد که ذیل مفهوم شهر دوستدار کودک مشخصاً «دوستدار بازی» نیز باشد.
کتاب حاضر با بهره گیری از نظریات علوم روانشناسی رشد، روانشناسی بازی، روانشناسی محیطی، علم رفتار حرکتی و طراحی شهری به عنوان دانش های پایه ای مرتبط با موضوع طراحی فضاهای بازی شهری، در فصل اول به تعاریف پایه ای مرتبط با بازی (کودک، بازی، فضای بازی و محله) پرداخته است. فصل دوم به فرایند رشد کودک و فضاهای بازی متناسب با این رشد اختصاص پیدا نموده. در فصل سوم مبانی طراحی فضای بازی کودکان (انواع فضاهای بازی شهری، فضای بازیهای بومی ایرانی، محله و فضاهای بازی کودکان و تجارب جهانی طراحی فضاهای بازی) مورد توجه بوده و در فصل چهارم متناسب با تمامی مطالب ارائه شده در فصول پیشین و بهره گیری از نظریات ملی و بین المللی، اصول طراحی فضاهای بازی کودکان در مقیاس محله در سه سطح و ۱۱ اصل کلی به همراه معیارها و راهکارهای لازم ارائه گردیده است.

♦ فهرسـت مطالـب کتـاب:

فصل اول: کلیات
۱-۱ تعاریف
۱-۱-۱ کودک
۱-۱-۲ بازی
۱-۱-۳ فضای بازی
۱-۱-۴ محله
۱-۲ اهمیت بازی برای کودکان
۱-۲-۱ بازی در اسناد بین المللی و ملی مرتبط با کودک
۱-۲-۲ نهادهای بین‌المللی مرتبط با بازی
۱-۲-۳ روز جهانی بازی
۱-۳ تأثیرات بازی
۱-۳-۱ تأثیر بازی بر کودک
۱-۳-۲ تأثیر بازی کودکان بر جامعه
۱-۴ انواع بازی
۱-۴-۱ بازی‌های حسی
۱-۴-۲ بازی‌های جسمی
۱-۴-۳ بازی‌های تقلیدی
۱-۴-۴ بازی‌های نمایشی
۱-۴-۵ بازی‌های نمادین
۱-۴-۶ بازی‌های تخیلی
۱-۴-۷ بازی‌های کلامی
۱-۴-۸ بازی‌های آرام
۱-۴-۹ بازی‌های با قاعده
۱-۴-۱۰ بازی‌های فکری یا ذهنی
۱-۴-۱۱ بازی‌های گروهی یا تیمی
۱-۴-۱۲ بازی‌های رقابتی
۱-۴-۱۳ بازی‌های مرحله‌ای
فصل دوم: رشد کودک و فضای بازی متناسب 
۲-۱ فرایند رشد و بازی در دید نظریه پردازان
۲-۲ ساختار منسجم تأثیر و تأثر رشد کودک بر بازی او
۲-۳ فضاهای بازی در دوران رشد
فصل سوم: مبانی طراحی فضای بازی کودکان 
۳-۱ انوع فضاهای بازی شهری
۳-۱-۱ مقیاس‌های فضاهای بازی
۳-۱-۲ عملکرد‌های فضاهای بازی
۳-۲ فضای بازی‌های بومی ایرانی
۳-۳ محله و فضاهای بازی کودکان
۳-۳-۱ سلسله مراتب فضاهای بازی در محله
۳-۳-۲ سرانه فضاهای بازی محله
۳-۴ تجارب جهانی طراحی فضاهای بازی
۳-۴-۱ زمین بازی گرند اسمبل
۳-۴-۲ زمین بازی رمپارت ویو
۳-۴-۳ زمین بازی ویکادو
۳-۴-۴ زمین بازی خیابان پوتخیتش‌
۳-۴-۵ زمین بازی زورلو
۳-۴-۶ زمین بازی ون‌کمپونت
۳-۴-۷ زمین بازی ملیس ستوک
۳-۴-۸ زمین بازی مجسمه‌ای
۳-۴-۹ زمین بازی خیال‌پردازانه
۳-۴-۱۰ زمین بازی بونینگنپلین
۳-۴-۱۱ زمین بازی چند منظوره باکس‌هیل
۳-۴-۱۲ زمین بازی طبیعت
۳-۴-۱۳ زمین بازی ماجراجویانه اروین
۳-۴-۱۴ جمع‌بندی تجارب جهانی
فصل چهارم: اصول طراحی فضاهای بازی کودکان در محله
۴-۱ حوزه‌های زمین بازی در مقیاس محله
۴-۲ حوزه‌های زمین بازی در مقیاس کوی
۴-۳ حوزه‌های زمین بازی در مقیاس کوچه بن‌بست
۴-۴ جمع‌بندی

پیوست (الف) : بازی‌های بومی تهران
پیوست (ب): اصول طراحی فضاهای بازی از دید نظریه‌پردازان

دریافت تصویر جلد
منبع خبر: www.MemarNews.com
مطالب معمارنیوز را در کانال تلگرام معمارنیوز دنبال نمایید.
هرگونه استفاده از مطالب اختصاصی این سایت بدون کسب اجازه کتبی پیگرد قانونی دارد.