انتشار کتاب «بنیان محله‌های پایدار»

انتشار کتاب «بنیان محله‌های پایدار»

نویسنده: آوی فریدمن
مترجمان: مرجان السادات نعمتی مهر، امیر یداله پور
ناشر: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی
تاریخ انتشار: ۱۳۹۶
تیراژ: ۱۰۰۰ نسخه
تعداد صفحات: ۲۰۸
قیمت: ۱۷/۰۰۰ تومان

یادداشت مترجمان:
واژه ای حیاتی در مباحث شهری و محیطی است. مفهوم «توسعۀ پایدار» حدود سه دهه است که پایداری، که در ابتدا بیشتر بر مبارزه با بحران های زیست محیطی متمرکز بود، همراه با گسترش مباحث نظری رفته رفته معضلات اجتماعی، ناکارآمدی اقتصادی، بحران های فرهنگی و ساز و کارهای ازهم گسیختۀ مدیریتی را نیز در برگرفت. از این رو، می توان گفت توسعۀ پایدار حقیقی زمانی پدیدار می شود که به این معضلات همزمان پرداخته شود. با وجود دغدغه های بسیار طراحان در حوز ه نظری مطالعات پایداری، هنوز در متون علمی راهکارهای اندکی برای دستیابی به چنین توسعه ای ارائه شده و پایداری بیشتر گرفتار نظریه پردازی است تا فرایند اجرا و تحقق.

کتاب بنیان محله های پایدار این روند را دگرگون می کند و با معرفی الگوهایی خلاقانه و روزآمد، راهنمایی برای طراحی شهرها و محله های پایدار به دست می دهد. آوی فریدمن، معمار و برنامه ریز کانادایی و استاد مدرسۀ معماری دانشگاه مک گیل، یکی از شناخته شده ترین نویسندگانی است که با نگارش ده ها کتاب و مقاله، به ویژه در زمینۀ مسکن و محله های پایدار، به بسط تفکر ایده های نوین خانه سازی کمک شایانی کرده است. او در سال ۱۹۸۸ برنامۀ «خانۀ استطاعت پذیر» را در دانشگاه مک گیل بنیان گذاشت و به دلیل نوآوری هایش در خانه سازی و به ویژه طرح های «خانۀ قابل رشد» و «خانۀ آینده» آواز ه جهانی یافت. جایز ه دستاوردهای مادام العمر و جایز ه جهانی اسکان بشر از جمله جوایز متعدد او در این حوزه است. تلاش های وی در این زمینه سبب شد که بر اساس انتخاب مجلۀ وال پیپر در سال ۲۰۰۰ ، به عنوان یکی از ده شخصیتی در جهان شناخته شود که با راهکارها و نوآوری هایش تلاش دارد راه و رسم زندگی را بهبود بخشد.

کتاب حاضر، بنیان محله های (۲۰۱۵, Fundamentals of Sustainable Neighbourhoods) ، ملاحظات طراحی مسکن در مقیاس کلان، یعنی محله و اجتماع محلی پایدار را بررسی می کند و افزون بر طرح مباحث نظری، به ارائه اصول راهنمای طراحی چنین سکونتگاه هایی نیز می پردازد.

می توان گفت طراحی مسکن پایدار حداقل سه مقیاس خرد (مسکن پایدار)، نیمه کلان (واحد همسایگی پایدار) و کلان (محلۀ پایدار) را در برمی گیرد. این کتاب در ادامۀ کتاب دیگری از نویسنده با عنوان بنیان مسکن پایدار (۲۰۱۲, Fundamentals of Sustainable Dwellings) که ملاحظات طراحی مسکن پایدار در مقیاس خرد را بیان می کند و با ترجمه های گوناگون نیز در ایران منتشر شده، نوشته شده است.

امید است ترجمۀ این اثر بتواند در حل مشکلات پرشمار مسکن در ایران راهگشا باشد و راهکارهای عملی خلق
«محله های زندگی پذیر و پایدار» را به خوانندگان ارائه دهد.
دکتر مرجان السادات نعمتی مهر
امیر یداله پور
تابستان ۱۳۹۶

پیش گفتار نویسنده:
دگرگونی های علمی اخیر، بازنگریِ طراحی اجتماع های محلی و خانه ها را ضروری کرده است. تغییرات اقلیمی، بالا رفتن سن جمعیت، تداوم مشکلات اقتصادی و ظهور گرایش های جدید در سبک زندگی، عواملی هستند که نیاز مبرم به برنامه ریزی محله ها و خانه های متفاوت را آشکار می سازند.

آنچه تغییرات را سرعت می بخشد درک این نکته است که بیشتر فعالیت های توسعه ای پس از جنگ جهانی دوم، به ویژه در امریکای شمالی، غالباً بی فایده بوده است . این فعالیت ها به بهره برداری بی رویه از زمین های کشاورزی و جنگلی منتهی شده، رفت وآمد با وسایل پرمصرف و آلاینده را متداول کرده و چه در زمان ساخت وساز و چه پس از بهره برداری از خانه های پراکنده، بسیاری از منابع طبیعی ارزشمند و تجدیدناپذیر را از میان برده است . بدیهی است که این مسیر توسعه و این میزان مصرف ناپایدار خواهد بود . اگر حرکت در این مسیر ادامه یابد، نسل های آینده هیچ منبعی برای پاسخگویی به نیازهای توسعه های آتی خود نخواهند داشت. محله ها را باید خشت های زنده جامعه بدانیم. موفقیت محله ها، توانایی کارکرد شهر یا حتی کشور را معین می کند.

بنابراین، توجه به داشتن دورنمای اجتماعی محله باید جزئی از فرایند برنامه ریزی باشد. علاوه بر موفقیت اقتصادی و ملاحظات زیست محیطی، نشانۀ محلۀ خوب آن است که میان ساکنان شبکۀ توانمندی از روابط اجتماعی برقرار باشد؛ که این خود نشانۀ دیگری از پایداری است. برای بازگرداندن روند کنونی توسعه و رسیدن به اهداف پرشماری که به زندگی پایدار منجر می شود، نیازمندیم مسئلۀ تراکم را دقیق تر بازبینی کنیم. هنگامی که افراد بیشتری در نزدیکی هم زندگی می کنند، خدمات و امکانات گوناگون، از جمله حمل ونقل عمومی، به لحاظ اقتصادی، مقرون به صرفه می شوند. ایجاد تراکم بالا در مکان هایی که مردم آن به خانه های تک خانواری و قطعات بزرگ عادت کرده اند، کار آسانی نیست. بدین ترتیب، مشکل اصلی آن است که همزمان با افزایش تراکم، ویژگی اصلی توسعه های کم تراکم، مانند محرمیت و فضای باز را حفظ کنیم. این کتاب بر اساس اصول پایداری، راهبردهای طراحی اجتماع محلی را ارائه می کند.
مقیاس مدنظر مکان طراحی، که اندازه اش با توجه به موقعیت متفاوت است، به گونه ای است که ۱۰ تا ۲۰ هزار تن در آن ساکن می شوند.

در فصل اول ضمن فراهم کردن مقدمات، ریشه ها و سیر تکامل و نتایج توسعه های گذشته اصول شکل گیری توسعۀ پایدار توصیف و معرفی می شود و بازیگران اصلی توسعه های مسکونی و سهم بالقوه آنان در نیل به پایداری بیان می گردد.

فصل دوم به بررسی اصول مکان هایی می پردازد که بیش از ۲۵ واحد در ایکر ( ۶۲ واحد در هکتار) مسکن دارند. این فصل معیار، فرم و راهبردهای برنامه ریزی اجتماع های محلی متراکم را توضیح می دهد، شیوه هایی برای مدیریت زباله ها و گرمایش منطقه ای مطرح می کند و این اصول را در طراحی یک اجتماع محلی نشان می دهد.

فصل سوم به این مسئله می پردازد که جابه جایی و رفت وآمد در محله چگونه باید باشد تا مکانی پایدارتر ایجاد شود. این فصل با به چالش کشیدن طراحی معمول جاده ها و استا نداردهای پارکینگ و با آزمودن چگونگی تطبیق بهتر آن ها با تعاملات هرروزه زندگی و سبک زندگی سالم و کاهش هزینه ها، راهکارهایی برای احداث خیابان های مسکونی و پارکینگ هایی با عملکرد چندگانه ارائه می کند.

فصل چهارم به این موضوع می پردازد که ویژگی های طبیعی چگونه باید در طراحی لحاظ شوند و با آن هماهنگ باشند تا از توسعۀ محله های پایدار حمایت کنند. این موضوع شامل مسائل مربوط به زمین و وضعیت اقلیمی منطقه است و نمونۀ عملی یک طرح را نشان می دهد. محله های متراکم در نظر عموم مردم، مکان هایی با فضای عمومی کمتر به شمار می آیند، اما در صورت طراحی خوب، می توانند مکان های خوب، باز و متنوعی داشته باش ند که پاسخگوی نیازهای تفریحی همۀ ساکنان باشد. افزون بر این، عملکرد فضاها و آرایش کالبدی و قرارگیری آن ها در موفقیت و شخصیت محله اثرگذار است.

فصل پنجم بر منظر خیابان و فضاهای باز و باغ های محلی متمرکز می شود و آن ها را ابزاری برای زیبایی، کیفیت های اجتماعی و پایداری اجتماع محلی معرفی می کند.

فصل ششم از میل به احیای لبه های آبی سخن می گوید و طراحی پایداری را پیشنهاد می کند که به نیازهای ساکنان نواحی ساحلی پاسخ می دهد و در عین حال، دسترسی و لذت عموم مردم را نادیده نمی گیرد. در این فصل فنون ویژه محافظت از یکپارچگی خطوط ساحلی شرح داده و راهبردهایی برای به وجودآوردن فرم های پایدار گفته می شود ؛ از این رو، اهداف اجتماع محلی و توسعه را ادغام می کند تا ساحلی کاملاً زندگی پذیر ایجاد نماید.

فصل هفتم با بحث درباره سرمایۀ اجتماعی آغاز و بر ترکیب فضاها و فعالیت های غیرمسکونی درون محله متمرکز می شود. این فصل با مطالعۀ الگوهای سنتی زندگی، راهبردهای افزایش اختلاط کاربری ها و گسترش حمل ونقل عمومی درون محله ها را معرفی می کند. فصل هشتم به طراحی مسکن می پردازد و ابتدا فهرستی از دگرگونی های اجتماعی و راه حل های عملی ارائه می کند که به شکلی پایدار به نیازهای نوظهور پاسخ می دهد؛ هم چنین راهبردهای معماری متراکم معاصر و روش های ساخت وساز با هدف حفظ انرژی را شرح می دهد و سرانجام، طراحی یک نمونۀ چند واحدی منعطف و تطبیق پذیر را نشان می دهد.

هدف اصلی این کتاب آن است که در طراحی محله ها بر شکاف میان مسائل نظریِ پایداری محیطی و نمونه های عملی آن پلی بزند و این دو را به هم مرتبط کند.
آوی فریدمن

• فهرست مطالب کتاب:
یادداشت مترجمان
پیش گفتار نویسنده

فصل ۱: فراهم سازی زمینه
۱.۱ . نگاهی به گذشته
۲.۱ . پایداری، اصول و اجزا
۱.۲.۱ . مسیری با کمترین آثار منفی
۲.۲.۱ . فرایند خود پایدار
۳.۲.۱ . روابط پشتیبان
۴.۲.۱ . رویکرد چرخۀ حیات
۳.۱ . اثرگذاری بر مشارکت کنندگان
۱.۳.۱ . دولت
۲.۳.۱ . مؤسسه های مالی
۳.۳.۱ . سازندگان مسکن
۴.۱ . گروه طراحی
۵.۱ . تولیدکنندگان محصولات
۶.۱ . خریدار مسکن
۷.۱ . نتیجه گیری

فصل ۲: فرم محله های پایدار
۱.۲ . انتخاب فرم
۲.۲ . بازنگری در تراکم شهری
۳.۲ . طراحی اجتماع های محلی متراکم تر
۱.۳.۲ . ملاک تراکم
۲.۳.۲ . اندازه و قرارگیری قطعات
۴.۲ . مدیریت زباله ها
۵.۲ . گرمایش منطقه ای
۶.۲ . ساخت محله ای با تراکم بالاتر
۱.۶.۲ . امکانات طراحی متراکم
۲.۶.۲ . اصول راهنمای طراحی

فصل ۳: خیابان هایی برای مردم
۱.۳ . تجربه های کنونی طراحی جاده
۲.۳ . گزینه های طراحی خیابان
۱.۲.۳ . خیابان های باریک
۲.۲.۳ . خیابان های اشتراکی
۳.۲.۳ . بن بست ها و خیابان های حلقوی
۳.۳ . پارکینگ
۱.۳.۳ . پارکینگ در محدوده های تجاری
۲.۳.۳ . پارکینگ مسکونی
۳.۳.۳ . مسیرهای مشترک
۴.۳ . جابه جایی فعال
۱.۴.۳ . حرکت پیاده
۲.۴.۳ . حرکت با دوچرخه
۳.۴.۳ . جابه جایی فعال در پروو

فصل ۴: درهم تنیدگی محله و طبیعت
۱.۴ . اجزای مرتبط با زمین
۱.۱.۴ . انتخاب محدوده و کاربری زمین
۲.۱.۴ . آب
۳.۱.۴ . توپوگرافی
۴.۱.۴ . سازند خاک و سنگ
۵.۱.۴ . پوشش گیاهی
۲.۴ . خُرد اقلیم
۱.۲.۴ . خورشید
۲.۲.۴ . باد
۳.۴ . خانه سازی در جنگل
۱.۳.۴ . نواحی بوم شناختی
۲.۳.۴ . تأثیرات اقلیمی
۳.۳.۴ . پلان محدوده

فصل ۵: منظر خیابان و فضاهای باز
۱.۵ . فضاهای باز عمومی
۱.۱.۵ . مقیاس
۲.۱.۵ . درهم تنیدگی
۳.۱.۵ . جنبه های بصری
۴.۱.۵ . مالکیت
۲.۵ . منظر خیابان
۱.۲.۵ . تناسبات
۲.۲.۵ . قابلیت دسترسی
۳.۲.۵ . آسایش
۴.۲.۵ . نمود
۵.۲.۵ . پوشش گیاهی
۳.۵ . مناظر گیاهان خوراکی در محله
۴.۵ . یک اجتماع محلی هم پیوند جدید
۱.۴.۵ . مسیرهای پیاده
۲.۴.۵ . روابط زمین و مسکن
۳.۴.۵ . امکان زراعت شخصی
۴.۴.۵ . باغچه ها
۵.۴.۵ . گلخانه ها و بام های سبز
۶.۴.۵ . برنامه ریزی اجتماع محلی

فصل ۶: پایدار کردن نواحی ساحلی
۱.۶ . تکامل سبک زندگی در کناره آب
۲.۶ . آثار زیست محیطی توسعه های ساحلی
۳.۶ . راهبردهای محافظت موفق از ساحل ها
۱.۳.۶ . قرارگیری ساختمان ها
۲.۳.۶ . مسیرها
۴.۶ . به نمایش گذاشتن ساحل
۱.۴.۶ . اصول طراحی
۵.۶ . پوشش گیاهی به مثابه ابزار
۱.۵.۶ . فضای جمعی، آرایش پارکینگ ها و مسیرها
۶.۶ . بهسازی نوار ساحلی

فصل ۷: سرمایۀ اجتماعی و اجتماع های محلی منسجم 
۱.۷ . سرمایۀ اجتماعی
۲.۷ . راهبردهای برنامه ریزی کاربری های مختلط
۱.۲.۷ . کانون پیاده
۲.۲.۷ . توسعۀ حمل ونقل محور
۳.۲.۷ . مراکز تجاری
۴.۲.۷ . اختلاط عمودی عملکردها
۵.۲.۷ . مکان یابی نهادهای مدنی و دیگر امکانات رفاهی
۶.۲.۷ . طراحی با آرایش کار زندگی
۳.۷ . ترکیب تجارت و سکونت در پیس ریور
۱.۳.۷ . فرصت ها و مانع ها
۲.۳.۷ . پیشنهادهای برنامه ریزی

فصل ۸: مسکن پایدار
۱.۸ . دگرگونی های اجتماعی
۲.۸ . راهبردهای برنامه ریزی برای زندگی متراکم تر
۱.۲.۸ . قطعات خط صفر
۲.۲.۸ . خانه سازی با قطعات Z شکل
۳.۲.۸ . خانه های خوشه ای
۴.۲.۸ . خانه های باریک
۵.۲.۸ . خانه های قابلرشد
۶.۲.۸ . خانه های تطبیق پذیر
۳.۸ . ساخت وساز با هدف حفظ انرژی
۴.۸ . خانۀ آینده
۱.۴.۸ . اجزای سفارشی
۲.۴.۸ . انعطاف پذیری بخش های بیرونی ساختمان
۳.۴.۸ . دورنمای شهری جدید
۴.۴.۸ . به کارگیری ایده خانۀ آینده

دریافت تصویر
منبع خبر: www.MemarNews.com

مطالب معمارنیوز را در کانال تلگرام معمارنیوز دنبال نمایید.