گفتمان هنر و معماری با موضوع «معماری و شهرسازی عصر قاجاریه»

انجمن مفاخر معماری ایران برگزار می کند:
سیصد و یکمین گفتمان هنر و معماری

با موضوع:
معماری و شهرسازی عصر قاجاریه
همراه با نمایش فیلم

 پنل گفتگو:
– دکتر محمود رضایی
– دکتر امیررضا فرهبد
– دکتر وحید قبادیان

دبیر پنل:
مهندس پرویز طلایی

خاندان قاجاریه از سال ۱۱۵۸ الی ۱۳۰۴ ه.ش (۱۱۹۳ الی ۱۳۴۴ ه.ق) یعنی مجموعاً به مدت ۱۴۶ سال در ایران سلطنت کردند. در طی این مدت، تحولات بسیار زیادی در شئون مختلف مملکت صورت گرفت. جامعه سنتی ایران مواجه با نسیم ها و گاهاً تندبادهای مدرنیته قرار گرفت و بسیاری از هنجارهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و هنری دستخوش تغییرات شد. موضوع شهرسازی و معماری نیز خارج از این تغییر و تحولات نبود و پیکره معماری سنتی ایران و اصول نظری و شیوه های اجرائی آن در مقابل شرایط جدیدی قرار گرفت. در این مقطع تاریخی ساختمان های بسیاری در ایران ساخته شد که نمونه های متعدد و شاخصی باقی مانده است. اغلب صاحب نظران، نگرش مثبتی نسبت به معماری قاجاریه ندارند. این معماری از نظر آن ها به تقلید از معماری سنتی ایران و یا معماری غرب انجام شده و فاقد پویائی لازم برای نوآوری و احداث بناهای فاخر بوده است. اگرچه افرادی نیز معماری عصر قاجاریه را نقطه تعالی در معماری تاریخی ایران می دانند و یادآور می شوند که بخش وسیع و عمده ای از بافت تاریخی در شهرهای مختلف ایران مربوط به عصر قاجاریه است. از جمله بهترین نمونه های بازارها، سراها، خانه ها، حمام ها و کاروانسراها که هنوز پابرجا مانده و هرکدام شاهکاری در معماری ایران محسوب می شوند. یکی از تصمیمات تاثیرگذار در روند رشد شهرهای ایرانی که در این دوره اتفاق افتاد، انتخاب تهران از طرف سلسله قاجاریه (آقامحمدخان) به عنوان پایتخت بود. عمده ساخت و ساز و توسعه پایتخت قاجاریه توسط دو پادشاه دیگر این سلسله یعنی فتحعلیشاه و ناصرالدین شاه صورت گرفت. اگرچه بخش های عمده ای از سرزمین ایران در شمال و شرق کشور نیز در زمان این دو پادشاه از ایران جدا شد. منازعات و مراوداتی که با اروپائیان از زمان فتحعلی شاه آغاز شده بود و در عصر ناصر الدین شاه گسترش یافت، زمینه را برای تحولات بعدی یعنی انقلاب مشروطه و برخورد قهرآمیز سنت و تجدد آماده نمود. سفر ایرانیان، بخصوص امرا و اشراف و شخص پادشاه به اروپا و مواجهه با تمدن و فرهنگی که به سرعت در حال تغییر و تحول و پیشرفت بود، موجب گردید که معماری با گرایش سبک غربی به تدریج از بناهای دربار شروع شود و سپس طراحی شهری (از جمله شهر تهران) را دربرگیرد. کارشناسان بسیار معتقدند هنر این سرزمین و بخصوص معماری تا زمان فتحعلیشاه و محمدشاه به صورت یک زنجیر متصل به هم بوده و بعد از آن بر اثر خودباختگی و سیاست های استعماری از این زمان و بخصوص زمان ناصرالدین شاه این رشته هنری پاره شده و معماری رو به انحطاط گذاشته است. تلفیق معماری سنتی ایران با معماری نئوکلاسیک غرب برای نخستین بار، در این دوران شکل گرفته و همگونی واحد در شیوه معماری در دوره های قبل، تبدیل به گوناگونی شیوه ها و سبک گردیده است.

* حضور برای عموم آزاد و رایگان می باشد.

زمان: چهارشنبه ۵ دی ماه ۹۷، ساعت ۱۵:۳۰ الی ۱۷:۳۰
مکان: موزه هنرهای دینی امام علی (ع)، خیابان ولیعصر، بالاتر از ظفر، بلوار اسفندیار، پلاک ۳۵

• «زمانبندی هم‌اندیشی انجمن مفاخر معماری ایران در دی ماه ۱۳۹۷» :

  – معماری و شهرسازی عصر قاجاریه
  چهارشنبه ۵ دی ۹۷، ساعت ۱۵:۳۰ الی ۱۷:۳۰

  – سفیر، روایتی از پویش سرزمین
  چهارشنبه ۱۲ دی ۹۷، ساعت ۱۵ الی ۱۷:۳۰

  – خاستگاه آشوری پژوهی – نگاهی به واژه ها
  چهارشنبه ۱۹ دی ۹۷، ساعت ۱۵:۳۰ الی ۱۷:۳۰

  – دژ – شهر تاریخی سمیران
  چهارشنبه ۲۶ دی ۹۷، ساعت ۱۵:۳۰ الی ۱۷:۳۰

سایت مرتبط: www.ammi.ir
دریافت پوستر
منبع خبر: www.MemarNews.com

مطالب معمارنیوز را در کانال تلگرام معمارنیوز دنبال نمایید.